Strategia rozwoju szermierki w Polsce (2019-2028)

Strategia rozwoju szermierki w Polsce (2019-2028).pdf

Wstęp

Szermierka uprawiana jest w trzech konkurencjach: szabla, szpada i floret, rozgrywanych zarówno indywidualnie, jak i drużynowo.

Broń

Używana w sporcie szabla i floret ważą 500 g, szpada – 750 g. Bronie różnią się również koszem (gardą), tj. osłoną dłoni (kosz szablowy ma kształt kabłąka, co lepiej chroni przed cięciami) oraz przekrojem klingi: trójkątny w szpadzie, kwadratowy we florecie, płaski prostokąt w szabli; a także innymi parametrami kształtu. Klingi zwężają się od kosza ku zakończeniu. W szpadzie i florecie obok tradycyjnego uchwytu francuskiego (prostego, wydłużonego, na końcu którego znajduje się nakrętka) spotyka się (obecnie zdecydowanie najczęściej) uchwyt anatomiczny (belgijski, pistoletowy), dostosowany do budowy dłoni. Na końcu klingi szpady i floretu znajduje się punta (kolec), która po naciśnięciu powoduje zamknięcie obwodu elektrycznego, co umożliwia rejestrowanie trafień. W szpadzie punta nie może rejestrować nacisku mniejszego niż 750 gramów, a we florecie mniejszego niż 500 gramów, co sprawdza się każdorazowo przed walką odpowiednim ciężarkiem; ponadto sprawdza się szczelinomierzem szczelinę w puncie – musi być odpowiednio duża – i skok grzybka w puncie od momentu sygnalizacji, który musi być odpowiednio mały. W szabli brzeszczot nie ma na końcu punty. Od punty floretu i szpady po klindze biegnie do kosza, przytwierdzony w rowku, cienki przewód elektryczny zwany potocznie naciągiem; ponadto w koszu znajduje się gniazdko elektryczne, do którego mocuje się naciąg klingi, a podczas walki podpina się do tego gniazdka przewód noszony przez zawodnika. Z uwagi na bezpieczeństwo przed laty wprowadzono na rynek klingi produkowane z domieszką tytanu (tzw. stal maraging), które jak początkowo reklamowano (i gwarantowano) miały być praktycznie niełamliwe, a ich cena była bardzo wysoka. Z czasem cena tych kling zmalała, a FIE przyjęła takie klingi jako standard na zawodach (wymaga się ich od zawodników). Jednak nie są one niełamliwe, choć faktycznie łamią się dużo rzadziej niż tańsze klingi wykonane ze stali w tradycyjny sposób (które nadal są dostępne na rynku) – propagacja mikropęknięć w klingach ze stopu maraging jest 10 razy wolniejsza, choć ostrze złamanej klingi jest tak samo wyszczerbione i niebezpieczne). Ze stopu tytanu produkuje się obecnie także kosze broni, przez co są one trwalsze i nieco lżejsze.

Zasady

Konkurencje szermierki – poza rodzajem broni – różnią się dopuszczalnym rodzajem trafień, ważnym polem trafienia i zasadami walki. W szpadzie i florecie liczą się pchnięcia, w szabli zarówno pchnięcia, jak i cięcia (szabla jest więc jedyną, w sportowej szermierce, bronią sieczno-kolną). Polem trafienia w szpadzie jest całe ciało, w szabli – górna połowa ciała (od pasa w górę), we florecie tylko tułów. Inne są też zasady przydzielania punktów w sytuacji, gdy obaj zawodnicy trafią się równocześnie (tzw. trafienie obopólne, dubel). Trafienie w szpadzie zalicza się temu, kto je zadał pierwszy lub obu zawodnikom, jeśli zadadzą je w tym samym czasie (różnica czasowa nie większa niż 0,2 sek). W szabli i florecie obowiązuje tzw. konwencja, czyli zasady umowne. Oznacza to np., że zawodnik wykonujący natarcie ma pierwszeństwo w zadaniu trafienia przed zawodnikiem wykonującym przeciwnatarcie, natarcie zawodnika traci pierwszeństwo na korzyść odpowiedzi, po uprzednim sparowaniu ataku zasłoną itd.

W przypadku walk z wczesnej fazy eliminacyjnej (walki w grupach zwykle 6–7 osobowych) walczy się do pięciu trafień, a maksymalny czas walki wynosi 3 minuty. Przez czas walki rozumie się jedynie czas upływający pomiędzy komendami sędziowskimi naprzód i stój. Podczas eliminacji bezpośrednich (faza pucharowa, w której tworzona jest drabinka, złożona zwykle z 64 zawodników, wyłonionych i odpowiednio rozstawionych w drodze eliminacji, a przegrywający walkę odpada) walczy się do 15 trafień, a maksymalny czas walki wynosi 3 x 3 minuty (z minutowymi przerwami). W przypadku konkurencji drużynowych (gdzie wystawiane są drużyny 3-osobowe plus rezerwowy i każdy zawodnik walczyć ma z każdym z drużyny przeciwnej, co daje maksymalnie 9 walk) spotkanie rozgrywa się do 45 trafień sumowanych z kolejnych walk (ich maksymalny czas to 3 minuty). Zawody drużynowe rozgrywane są systemem pucharowym.

Plansza i sędziowanie

Plansza szermiercza: C – linia środkowa, G – linie gotowości do walki, D – obszar dwóch metrów (do końca planszy), R – obszar zejścia z planszy.

Specjalne pole, na którym odbywa się pojedynek szermierczy, nazywa się planszą (wymiary 14 m x 1,5-2 m). Przyjęło się stosowanie plansz metalizowanych, co zapobiega rejestrowaniu przez aparat sędziowski trafień w planszę . Oficjalnym językiem na międzynarodowych zawodach szermierczych (jak i podczas spotkań międzynarodowych gremiów szermierczych) jest język francuski – w tym to języku sędziowane są walki, sporządzane protokoły, wydawane licencje zawodnicze itp.

Komendy wydawane przez sędziego (w jęz. francuskim) podczas walki:

  • en garde – postawa szermiercza
  • prêts / prêtes – gotowi / gotowe
  • allez – naprzód
  • halte – stój
  • touché / touchée – trafiony / trafiona

We wszystkich konkurencjach trafienie jest sygnalizowane przez specjalne urządzenie elektryczne (aparat sędziowski). Lampa zapalona po stronie danego zawodnika (zależnie od strony – czerwona lub zielona, gdy trafienie jest ważne i biała, gdy nieważne) oznacza, że to on zadał trafienie (przed laty sygnalizacja miała odwrotny kierunek, tzn. lampa zapalona po stronie danego zawodnika oznaczała, że to on otrzymał trafienie; zasadę tę jednak zmieniono, być może dlatego, że wprowadzało to w błąd obserwatorów niezapoznanych bliżej z zasadami walk szermierczych). Na zawodach wyższej rangi, w szczególnie trudnych sytuacjach, sędziowie mogą korzystać z pomocy prowadzonych na bieżąco nagrań wideo do rozsądzania tego, jak faktycznie przebiegła akcja na planszy.

Formy grzecznościowe

Przed i po walce zawodników obowiązuje powitanie i pożegnanie wykonywane odpowiednimi ruchami broni (tzw. ukłon szermierczy). Ponadto po skończonej walce zawodnicy mają obowiązek podania sobie dłoni (ręki nieuzbrojonej). Nieprzestrzeganie powyższych form zwyczajowych traktowane jest jako zachowanie niesportowe i karane zgodnie z przepisami.

Na ukłon szermierczy, składa się krótka seria ruchów, podczas której zawodnik prezentuje broń przed przeciwnikiem: najpierw zawodnik staje w postawie szermierczej (stopy pod kątem prostym, złączone piętami; stopa wykroczna palcami w kierunku przeciwnika), trzymając przy tym broń z boku, kieruje jej koniec w dół, w stronę ręki nieuzbrojonej, nieco do tyłu; następnie przesuwa broń w kierunku przeciwnika prostując ramię; kolejne ruchy to uniesienie końca broni w górę i zbliżenie gardy (kosza) broni do swojej twarzy; dalej zawodnik wykonuje „te same” ruchy, jakie już wykonał wcześniej, tylko w odwrotnej kolejności powracając z bronią w miejsce, gdzie rozpoczął powitanie lub pożegnanie. Jest to ukłon tzw. szkoły francuskiej, powszechnie praktykowany, istnieją jednak też inne tego typu powitania.

Powyższe formy grzecznościowe przestrzegane są zwykle przez szermierzy także podczas walk treningowych, ćwiczeń z bronią i przy okazji lekcji indywidualnych.

Porównanie cech poszczególnych broni

Rys historyczny

Współczesna szermierka sportowa wywodzi się z tradycyjnej sztuki stosowania białej broni, która służyła człowiekowi do różnych celów. Począwszy od starożytności (Egipt, Grecja Rzym), przez wieki posługiwanie się białą bronią było najważniejszym sposobem walki stosowanym przez narody i armie. Zmieniały się rodzaje i budowa broni. Kopia, tarcza, miecz, rapier hiszpański i włoski, lewak, szpada dworska i floret ćwiczebny – to kolejne etapy rozwoju nie tylko broni, ale tez stylów walki i sposobów nauczania szermierki.

W średniowiecznej Europie używano białej broni w ćwiczeniach wojennych i obronnych, w turniejach rycerskich, w czasie tzw. sądów bożych i różnego rodzaju pojedynków. W owym czasie rycerze walczyli na ciężkie miecze, a o sukcesie decydowała głównie brutalna siła.

W XV w. najpierw w Hiszpanii i Italii, a potem w całej Europie pojawił się nowy rodzaj broni – rapier, który był znacznie lżejszy od miecza. Epoka rapieru to okres rozwoju w technice i taktyce walki oraz metodyce nauczania szermierki. To także okres powstawania wielu szkół i znanych ośrodków szermierczych, traktatów i podręczników fechtunku. Już wówczas duże znaczenie przypisywano odległości w walce, zaskoczeniu położeniom obronnym i zwodom, czyli elementom, które i dziś należą do podstaw nauczania.

Na początku XIX w. zaczęto używać tzw. rapieru okresu przejściowego. Była to jeszcze lżejsza broń, która dała początek szpadzie dworskiej. Szpada dworska była bronią pojedynkową i bardzo niebezpieczną nawet podczas ćwiczeń. Dlatego wprowadzono do ćwiczeń nową broń- floret. W walkach floretowych obowiązywały zasady umowne dotyczące pola trafień i wyższości jednych akcji nad drugimi. Z czasem floret przestał być dobrym przygotowaniem do szpady i zyskał status odrębnej, „żyjącej własnym życiem” broni. To z kolei doprowadziło – głównie dzięki mistrzowi Baudry’emu – do powstania szpady ćwiczebnej, a ta z kolei dała początek szpadzie sportowej.

Początkowo dominującym nurtem fechtunku było przysposobienie do walki zbrojnej i pojedynków. Lecz od połowy XVIII w. dostrzeżono w szermierce walory rekreacyjne i rozrywkowe. Traktowanie ćwiczeń jako rodzaj aktywności służący zabawie dało początek nurtowi sportowemu w szermierce. Uprawianie jej stało się możliwe m. in. dzięki wprowadzeniu ochronnych masek, które zapewniały ćwiczącym bezpieczeństwo i umożliwiły rozwój techniki. Ruchy stały się szybsze i bardziej złożone. Coraz częściej urządzano pokazy i turnieje, obok floretu pojawiła się szpada, a rywalizacja fechmistrzów włoskich i francuskich zapoczątkowała sportowe mecze drużynowe.

Zwieńczeniem sportowych przemian w białej broni było znalezienie się szermierki w programie pierwszych Igrzysk Olimpijskich ery nowożytnej w Atenach w 1896 r. Obecnie zawody rozgrywa się dla kobiet i mężczyzn w trzech konkurencjach: florecie, szpadzie i szabli. Polski Związek Szermierczy jest stowarzyszeniem o ogromnych tradycjach sportowych, który zapisał złotą kartę w historii polskiego ruchu olimpijskiego. W ciągu ponad 95 lat istnienia Związku w letnich Igrzyskach Olimpijskich wzięło udział ponad stu członków naszego Związku, 22 razy stając na medalowym podium w tym 6 razy na stopniu najwyższym. Historia jednak nie przyćmiewa obecnych osiągnięć naszych zawodników. Związek zajmuje się także organizacją imprez o zasięgu zarówno lokalnym, ogólnopolskim jak i międzynarodowym, w którym obok naszych zawodników startują przedstawiciele światowej czołówki. Duża liczba imprez, w których z sukcesami pokazują się zawodnicy naszego Związku, stwarza duże możliwości promocji szermierki w Polsce i na świecie.

Sukces rozumiemy jako osiągnięcie założonych celów. Każde zwycięstwo sportowe jest dla nas tak samo ważne, a każdy zawodnik jest dla nas aktywem, w którego rozwój inwestujemy wszystkie nasze siły. Młodość łączymy z doświadczeniem, kategorii wiekowej seniora są inspiracją dla młodych adeptów. Nasza kadra trenerska jest jednym z najbardziej utytułowanych zespołów na arenie międzynarodowej. Nie obawiamy się zmian i robimy wszystko aby nie pozwolić zamknąć się w sztywne ramy, Wierzymy w rozwój i wyznaczanie sobie nowych celów.

Naszym priorytetem jest edukacja i propagowanie szermierki, dyscypliny sportowej ludzi inteligentnych, kierujących się jasnymi zasadami, logicznych i osiągających zamierzone cele.

Misja Polskiego Związku Szermierczego

  1. Rozpowszechnianie i dbanie o rozwój szermierki jako dyscypliny sportowej zapewniającej szeroko pojęty rozwój człowieka. Rozwój ten ma charakter wszechstronny – obejmuje zarówno sprawność fizyczną i zdrowie, jak i osobowość. Kształtuje cenne cechy i umiejętności: zespołowość, współpracę, dążenie do doskonałości, rycerskość – szacunek dla przeciwnika, szacunek dla trenera i sędziego. Buduje wzajemne zaufanie i poczucie odpowiedzialności.

  2. Organizacja życia szermierczego w Polsce, dla wszystkich osób i środowisk, w szczególności wspieranie klubów i stowarzyszeń szermierczych, wyłanianie reprezentacji narodowej oraz przygotowanie zawodników do osiągania najwyższego poziomu sportowego.

  3. Kontynuowanie i propagowanie bogatej tradycji polskiej szermierki jako:

    • jednej z czołowych i najbardziej zasłużonych dyscyplin w polskim sporcie;
    • jednego z tradycyjnych sportów olimpijskich;
    • ważnego elementu polskiej historii i kultury (literatura i sztuka, wojskowość, rycerstwo).

Diagnoza stanu aktualnego

1. Schemat organizacyjny PZS

2. Struktura organizacyjna PZS

Walne Zgromadzenie Delegatów

  1. Najwyższą władzą Związku jest Walne Zgromadzenie Delegatów. Walne Zgromadzenie Delegatów zwane Sprawozdawczo – Wyborczym Walnym Zgromadzeniem Delegatów, które zwołuje Zarząd Związku raz na cztery lata.
  2. Zarząd Związku raz do roku zwołuje Walne Zgromadzenie Delegatów w celu rozpatrzenia sporządzonego przez Zarząd sprawozdania z działalności Zarządu oraz sprawozdania finansowego, ocenionego przez biegłego rewidenta.Do kompetencji Walnego Zgromadzenia Delegatów należy:
    1. Uchwalanie generalnych kierunków działalności Związku;
    2. rozpatrywanie raz do roku sporządzonego przez Zarząd Związku sprawozdania z działalności Zarządu oraz sprawozdania finansowego, ocenionego przez biegłego rewidenta;
    3. udzielanie absolutorium ustępującemu Zarządowi Związku na wniosek Komisji Rewizyjnej;
    4. powoływanie i odwoływanie członków Zarządu Związku, w tym Prezesa Zarządu, oraz członków Komisji Rewizyjnej;
    5. nadawanie godności członka honorowego i prezesa honorowego Związku;
    6. uchwalanie statutu i dokonywanie zmian w statucie;
    7. podejmowanie uchwały o rozwiązaniu się Związku;
    8. rozpatrywanie odwołań od decyzji Zarządu Związku w sprawie wykluczenia lub zawieszenia w prawach członka Związku;
    9. podejmowanie uchwał w innych sprawach określonych w niniejszym statucie.

Komisja Rewizyjna

  1. Komisja Rewizyjna składa się z 3 członków wybieranych przez Walne Zgromadzenie Delegatów, zwykłą większością głosów.
  2. Członkowie komisji wybierają z pośród siebie przewodniczącego, wiceprzewodniczącego i sekretarza.
  3. Komisja Rewizyjna przeprowadza, co najmniej raz w roku, kontrolę całokształtu działalności Związku, ze szczególnym uwzględnieniem gospodarki finansowej pod względem celowości, rzetelności i gospodarności działań oraz przedkłada sprawozdanie z takiej kontroli w trakcie Walnego Zgromadzenia Delegatów zwoływanego na podstawie § 20 ust. 2 Statutu.
  4. Komisja Rewizyjna posiada wyłączne prawo stawiania wniosku w sprawie udzielenia Zarządowi absolutorium na Sprawozdawczo-Wyborczym Walnym Zgromadzeniu delegatów zwoływanym na podstawie § 20 ust. 1 Statutu.
  5. Komisja Rewizyjna wnioskuje do Zarządu o zatwierdzenie rocznego sprawozdania finansowego Związku.
  6. Komisja Rewizyjna występuje do Zarządu z wnioskami pokontrolnymi, z żądaniami wyjaśnień i usunięcia nieprawidłowości.
  7. Komisja Rewizyjna dokonuje wyboru biegłego rewidenta, o którym mowa w § 21 pkt 2.
  8. Przewodniczący Komisji Rewizyjnej lub upoważniony przez niego członek Komisji może brać udział w posiedzeniach Zarządu Związku i innych organach Związku z głosem doradczym.

Zarząd Związku

Do kompetencji Zarządu Związku należy:

  1. reprezentowanie Związku na zewnątrz oraz działanie w jego imieniu;
  2. wykonywanie uchwał Walnego Zgromadzenia Delegatów;
  3. zarządzanie majątkiem i funduszami Związku zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa;
  4. uchwalanie planów działania, regulaminów wewnętrznych i planów finansowych Związku;
  5. sporządzanie raz do roku sprawozdania z działalności Zarządu oraz sprawozdania finansowego, ocenionego przez biegłego rewidenta;
  6. nadawanie licencji sekcjom i klubom szermierczym;
  7. udzielanie i cofanie licencji zawodnikom;
  8. ocenienie działalności sportowej sekcji i klubów szermierczych;.
  9. reprezentowanie Związku w międzynarodowych organizacjach szermierczych i desygnowania do nich swoich przedstawicieli;
  10. tworzenie i rozwiązywanie komisji fachowych działających na podstawie regulaminów zatwierdzonych przez Zarząd Związku;
  11. prowadzenie negocjacji w sprawach spornych między klubami;
  12. powołanie i organizowanie zespołu szkoleniowego;
  13. powoływanie kadry narodowej,
  14. ustalanie zasad powoływania reprezentacji Polski na imprezy mistrzowskie międzynarodowe;
  15. podejmowanie uchwał w innych sprawach niezastrzeżonych dla kompetencji innych władz Związku.

Prezes Zarządu

  1. Do zakresu działania Prezesa Zarządu Związku należy:
    1. kierowanie pracami Zarządu, w szczególności prowadzenie obrad Zarządu i Prezydium Zarządu, zwoływanie posiedzeń Zarządu;
    2. reprezentowanie Związku wobec władz państwowych i sportowych w kraju;
    3. reprezentowanie Związku wobec Międzynarodowej Federacji Szermierczej i inny międzynarodowych organizacji sportowych;
    4. nadzór nad działalnością finansową Związku;
    5. nadzór nad pracą biura Związku.

Pracą Biura kieruje Dyrektor Generalny

3. Biuro PZS

    1. Struktura Biura PZS podzielona jest na 3 działy:
      1. Pion Szkolenia
      2. Dział Finansowo – Rachunkowo – Księgowy
      3. Dział Organizacyjny
    2. Dyrektorowi Generalnemu podlegają bezpośrednio:
      • Dyrektor Sportowy (Kierownik działu szkolenia)
      • Główny Księgowy (Kierownik działu księgowości)
      • Koordynator ds. Organizacyjno – Administracyjnych
      • 2 Specjalistki ds. Organizacji Zawodów Międzynarodowych
    3. Dyrektorowi Sportowemu podlegają bezpośrednio:
      • Trener Główny ds. Szkolenia Młodzieży (Zastępca DyrektoraSportowego)
      • Trenerzy Główni Szkolenia Olimpijskiego oraz ich asystenci
      • Inni trenerzy wyznaczeni do prowadzenia szkolenia PZS
    4. Głównemu Księgowemu bezpośrednio podlegają:
      • 2 księgowe
      • Asystentka działu księgowości
    5. Koordynatorowi ds. Organizacyjno – Administracyjnych podlega bezpośrednio Specjalista ds. Organizacyjnych.

Biuro PZS:

  1. Biuro realizuje programy, plany i zadania wynikające ze Statutu PZS, obowiązujących przepisów oraz uchwał Zarządu i Prezydium Zarządu PZS.
  2. Działalność finansową Biuro prowadzi w ramach zatwierdzonego budżetu PZS w oparciu o ustawę o rachunkowości, prawo podatkowe, prawo zamówień publicznych z uwzględnieniem ustawy o finansach publicznych.
  3. Za prawidłową merytorycznie i terminową realizację zadań Biura odpowiedzialny jest Dyrektor Generalny PZS.
  4. W skład Biura wchodzą pracownicy i zespoły pracowników tworzących działy, realizujące wspólny program wynikający ze Statutu PZS, uchwał programowych Walnego Zgromadzenia Delegatów PZS, uchwał Zarządu, Prezydium Zarządu i obowiązujących przepisów.

Do głównych zadań Biura należy:

  1. Współpraca z członkami PZS, Ministerstwem Sportu i Turystyki, Komitetem Olimpijskim, Centralnym Ośrodkiem Sportu oraz innymi organizacjami kultury fizycznej, a także Komisjami w Sejmie i Senacie oraz organami samorządu terytorialnego,
  2. Realizacja obsługi biurowej i finansowej organów PZS: Walnego Zgromadzenia Delegatów PZS, Prezesa, Zarządu, Prezydium Zarządu, Komisji Rewizyjnej oraz Komisji Fachowych PZS, a także wykonywanie zadań zleconych.
  3. Współpraca z Europejską oraz Międzynarodową Federacją Szermierczą, jak również komisjami fachowymi działającymi przy tych Federacjach.
  4. Organizacja wyjazdów na zawody międzynarodowe
  5. Promocja działalności Polskiego Związku Szermierczego
  6. Wykonywanie innych zadań wynikających ze Statutu PZS i uchwał władz PZS.
  7. Szczegółowe zadania poszczególnych pracowników określają indywidualne zakresy obowiązków włączone do akt pracowniczych.

4. Dane finansowe:

Strategia-rozwoju-szermierki-dane-finansowe

5. Dane statystyczne:

Strategia-rozwoju-szermierki-dane-statystyczne

Struktura szkolenia zawodników w szermierce w Polsce

A) Organizacja wyczynowego, centralnego szkolenia w szermierce

Osobą nadzorującą szkolenie wyczynowe w szermierce jest dyrektor sportowy PZS. Kadra seniorów jest szkolona przez zespół trenerski wyznaczony przez Zarząd Polskiego Związku Szermierczego. Pion szkolenia tworzą trenerzy szkolenia olimpijskiego w poszczególnych konkurencjach. Kadra narodowa seniorów wybierana jest przez trenerów kierunkowych, akceptowana przez dyrektora sportowego i ostatecznie zatwierdzana przez Zarząd PZS. Plany szkoleniowe ustalana są na podstawie światowego i Europejskiego kalendarza. W każdej konkurencji, każdego roku wyznaczany jest cel wynikowy i szkoleniowy.

B) Organizacja szkolenia młodzieżowego w szermierce w Polsce

Ze środków budżetu Państwa szkoleni są najlepsi zawodnicy, reprezentujący Polskę na mistrzowskich międzynarodowych zawodach szermierczych.

Młody szermierz rozpoczynający proces treningu sportowego w szermierce przez pierwszy okres od pół roku do roku trenuje w klubie pod okiem trenera i przygotowuje się do pierwszego kroku szermierczego najpierw w klubie, a później w okręgu. Od kategorii dzieci zaczynają się organizowane na różną skalę turnieje dziecięce od okręgowych do ogólnopolskich, a w niektórych przypadkach nawet w obsadzie międzynarodowej. Najstarszy rocznik kategorii wiekowej „dzieci” może być w szczególnych przypadkach objęty szkoleniem w ramach kadr wojewódzkich młodzika. Najstarsi młodzicy awansują do kadry narodowej PZS juniora młodszego i są szkoleni przez 2-3 lata. Po tym czasie w przypadku postępów są następnie powoływani do kadr narodowych juniora.

Jednocześnie, od strony organizacyjnej, czołówka zawodników z kategorii od juniora młodszego do młodzieżowca (członków kadr narodowych odpowiednich kategorii wieku) może i uczestniczy w systemie szkolenia młodzieży uzdolnionej sportowo w ramach Akademickich Centrów Szkolenia Sportowego. ACSS-y funkcjonują głównie (choć nie tylko) przy klubach sportowych AZS AWF w Warszawie, Gdańsku, Krakowie, Katowicach, Poznaniu i Wrocławiu, a także przy KS Organizacji środowiskowej AZS w Poznaniu. Zawodnicy ci są bezpośrednim zapleczem pierwszych drużyn narodowych we wszystkich broniach i w tym zakresie program ACSS spełnia bardzo dobrze postawione przed nim zadania.

System Szkolenia Młodzieżowego obejmuje dwa podsystemy: szkolenia sportowego młodzieży uzdolnionej oraz współzawodnictwa sportowego dzieci i młodzieży. Szkolenie kadr wojewódzkich (KWM) realizują wojewódzkie interdyscyplinarne stowarzyszenia sportowe (WISS), skupiające okręgowe związki sportowe. W Polsce znajduje się dziewięć Okręgowych Związków Szermierczych. Są to: Warszawsko-Mazowiecki Okręgowy Związek Szermierczy, Łódzki Okręgowy Związek Szermierczy, Podkarpacki Okręgowy Związek Szermierczy, Małopolski Okręgowy Związek Szermierczy, Śląski Okręgowy Związek Szermierczy, Dolnośląski Okręgowy Związek Szermierczy, Wielkopolski Okręgowy Związek Szermierczy, Regionalny Kujawsko-Pomorski Okręgowy Związek Szermierczy, Zachodniopomorski Okręgowy Związek Szermierczy. Podsystem współzawodnictwa sportowego dzieci i młodzieży porządkuje różne formy i rodzaje rywalizacji, przewidując pewne ograniczenia nadmiernej lub nieuzasadnionej eksploatacji startowej młodych zawodników, zależnie od kategorii wieku i płci. Celem systemu nie są bowiem wyłącznie osiągnięcia na danym etapie szkolenia lecz sukces sportowy w dalszej perspektywie czasowej. Współzawodnictwo młodzieży uzdolnionej zostało ujęte w system punktacji opracowany dla czterech kategorii wiekowych, od młodzika do młodzieżowca, w każdym ze sportów objętych Systemem Sportu Młodzieżowego.

Za szkolenie kadry narodowej odpowiada Polski Związek Szermierczy. Podział środków odbywa się na podstawie planów szkoleniowych trenerów kadry młodzieżowej Polskiego Związku Szermierczego, zaopiniowany przez dyrektora sportowego i ostatecznie zatwierdzony przez Zarząd PZS.

W organizacji zgrupowań kadry narodowej, czynny udział bierze Polski Związek Szermierczy, który odpowiada za znalezienie obiektów spełniających podstawowe wymogi treningu szermierczego w Polsce i wyposaża je w specjalistyczny sprzęt ciężki (plansze, aparaturę i okablowanie) na czas zgrupowań letnich. Organizuje też opiekę medyczną i konserwatorów sprzętu ciężkiego, których koszty rozkładają się na parę kadr wojewódzkich. Od kilku lat zgrupowania te odbywają się w Człuchowie i Polanicy-Zdrój. Głównym założeniem tych obozów jest aktywny wypoczynek wakacyjny dzieci. Zajęcia prowadzone są głównie w formie gier i zabaw z elementami szermierki. Trening szermierczy odbywa się nie częściej niż co drugi dzień w wymiarze dwóch godzin lekcyjnych.

Bardzo istotną rolę w szkoleniu młodych szermierzy odgrywają szkoły mistrzostwa sportowego. Zadaniem klasy i szkoły sportowej oraz szkoły mistrzostwa sportowego jest stworzenie uczniom optymalnych warunków, umożliwiających łączenie zajęć sportowych z realizacją innych zajęć dydaktycznych, w szczególności przez: opracowanie tygodniowego planu zajęć tak, aby rozkład innych zajęć dydaktycznych był dostosowany do rozkładu zajęć sportowych, dążenie do maksymalnego opanowania i utrwalenia przez uczniów wiadomości, objętych programem nauczania, na zajęciach dydaktycznych, umożliwienie uczniom osiągającym bardzo dobre wyniki sportowe i uczestniczącym w zawodach ogólnopolskich lub międzynarodowych realizowania indywidualnego programu lub toku nauki na warunkach określonych odrębnymi przepisami, organizowanie ferii letnich i zimowych w ciągu całego roku szkolnego, z dostosowaniem ich terminów do terminów zawodów sportowych, przy zachowaniu liczby dni wolnych od nauki, określonej odrębnymi przepisami.

W Polsce istnieje tylko jedna placówka szkolna realizująca program szkoły mistrzostwa sportowego w szermierce. Znajduje się ona w Warszawie na ulicy Lindego 20 (obecna nazwa to Zespół Szkół Sportowych nr 50). Ma ona stosunkowo długą tradycję, ponieważ istnieje jako SMS już od 1979 roku. Polski Związek Szermierczy sprawuje kontrolę nad szkołą od 1997 roku. Może się ona w tym okresie poszczycić niemałymi osiągnięciami. Do absolwentów tej placówki należą bowiem medaliści olimpijscy w szermierce: Adam Krzesiński, Ryszard Sobczak, olimpijczycy Witold Gadomski, Marek Gniewkowski i Aleksandra Socha, medaliści Mistrzostw Świata i Europy seniorów: Danuta Dmowska, Bogna Jóźwiak, Irena Więckowska i Marcin Zawada oraz wielu innych medalistów imprez mistrzowskich w kategorii młodzieżowca i juniora.

Zgodnie z dyrektywami Zarządu PZS szkoła posiada wieloletni program szkolenia sportowego, określający kryteria kwalifikacji do szkoły mistrzostwa sportowego, proporcje obciążeń wszechstronnych, ukierunkowanych i specjalistycznych w poszczególnych latach nauki (etapach) szkolenia sportowego, wykaz sprawdzianów po poszczególnych etapach szkolenia sportowego, wykaz zawodów i startów kontrolnych, w których winni uczestniczyć uczniowie – zawodnicy na poszczególnych etapach szkolenia, określenie poziomu sportowego, który powinni osiągnąć uczniowie – zawodnicy przechodzący na wyższy etap szkolenia, własne plany szkolenia sportowego na kolejny rok, zaopiniowane przez Polski Związek Szermierczy i zatwierdzone przez odpowiednie departamenty w Ministerstwie Sportu i Turystyki. Środki finansowe z Ministerstwa przeznaczone są głównie na realizację zadań wynikających z planu szkolenia i na zakup specjalistycznego sprzętu sportowego. Mogą być one także spożytkowane na opłacenie zakwaterowania i wyżywienia uczniów zamiejscowych i dożywianie uczniów z Warszawy. Szkoła nie wykorzystuje dotacji na płace trenerskie.

Szkolenie w szkołach sportowych odbywa się w ramach rozszerzonego programu godzin kultury fizycznej. Środki na szkolenie są praktycznie minimalne i ograniczają się do zapewnienia opieki trenerskiej i instruktorskiej. Pochodzą one od samorządów lokalnych. Dlatego też istnienie tych szkół uzależnione jest praktycznie od przychylności i dalekowzroczności władz gminnych. Do czołowych placówek tego rodzaju w szermierce w Polsce należą: Szermiercza Sportowa Szkoła Podstawowa nr 85 we Wrocławiu, Sportowe Gimnazjum nr. 6 w Koninie, Zespół Kształcenia Podstawowego i Gimnazjalnego nr 26 (Szkoła Podstawowa z klasami sportowymi nr 70 i Gimnazjum Sportowe nr 46) w Gdańsku, Zespół Szkół nr 5 w Poznaniu z klasami o rozszerzonym programie wychowania fizycznego o profilu szermierczym, Gimnazjum Sportowe nr 79 i Sportowa Szkoła Podstawowa nr 21 (wygasająca) w Zespole Szkół Sportowych nr 50 w Warszawie.

Szkolenie młodzieży uzdolnionej sportowo odbywa się także w klubach sportowych, które prowadzą je często równolegle do szkolenia grup seniorskich. Jest to model optymalny, gdyż w jego przypadku zachowana jest ciągłość szkolenia, które w sportach walki ma decydujące znaczenie Obecnie tylko jeden klub w Polsce prowadzi szkolenie we wszystkich trzech broniach, w różnych grupach wiekowych. Jest to warszawski AZS AWF. Na ogół kluby koncentrują się na jednym rodzaju broni, co jest związane z niewystarczającymi warunkami lokalowymi, trenerskimi (coraz mniejsza liczba trenerów zatrudnionych jest w klubach).

Celem zwiększenia liczby szkolonych zawodników oraz rozwinięcia sportu akademickiego nie tylko w szermierce powołano w roku 2005 Akademickie Centra Szkolenia Sportowego w siedmiu uczelniach – klubach AZS AWF. Szkolenie w ACSS stanowi uzupełnienie szkolenia w ramach kadr olimpijskich. Szermierka jest w programie siedmiu ACSS-ów (w Warszawie, Wrocławiu, dwa w Gdańsku, w Poznaniu, Krakowie i Katowicach). Wszyscy reprezentanci startujący w Igrzyskach Olimpijskich w Londynie byli zawodnikami klubów, które są operatorami środków ACSS.

Podstawą do powołania ACSS było spełnienie przez uczelnie i kluby określonych warunków formalno – organizacyjnych (wprowadzenie do statutów uczelni zapisów o działalności w zakresie sportu wyczynowego, powołanie rady naukowo-programowej, określenie w formie pisemnego porozumienia zasad współpracy między klubem a uczelnią, stworzenie odpowiednich warunków studiowania oraz zasad przyjęć sportowców na studia, monitoring treningu, badania wdrożeniowo-diagnostyczne i naukowe, zapewnienie opieki medycznej, socjalnej oraz merytorycznego nadzoru i kontroli w procesie szkolenia sportowego). Głównym zadaniem ACSS jest wspieranie szkolenia zawodników uzdolnionych sportowo, przygotowujących się do mistrzowskich imprez międzynarodowych, w tym uniwersjad oraz akademickich mistrzostw świata, a w dalszej perspektywie czasowej – igrzysk olimpijskich (jako bezpośrednie zaplecze szkolenia olimpijskiego). Polski Związek Szermierczy sprawował kontrolę i korzystał ze środków tych Centrów na bieżąco. Środki finansowe w ramach tych programów były wielokrotnie uzupełnieniem i dopełnieniem akcji szkoleniowych Polskiego Związku Szermierczego.

Bez nich działalność PZS byłaby drastycznie okrojona. W związku z tym należy dążyć do przedłużenia tych programów w latach następnych, przy zachowaniu dalszej, ścisłej współpracy w zakresie szkoleniowym z ACSS-ami.

W ramach środków budżetu Państwa oraz FRKR szkoleni są najlepsi zawodnicy na podstawie planów szkoleniowych trenerów kadry olimpijskiej i młodzieżowej. Podstawą do opracowania planów szkoleniowych jest kalendarz Światowej i Europejskiej Federacji Szermierczej.

Strategia rozwoju szermierki

Analiza strategiczna

Analiza strategiczna takiej organizacji, jak Polski Związek Szermierczy, musi odznaczać się szerokim i wielokierunkowym podejściem. Wynika to m.in. z Misji PZS oraz celów społecznych, do realizacji których dąży organizacja. Jednocześnie, choć zysk ekonomiczny nie jest celem PZS, to jednak sytuacja ekonomiczno-finansowa organizacji determinuje możliwości osiągnięcia celów sportowych (osiągnięcia medalowe) oraz celów społecznych (np. popularyzacja szermierki, kontynuowanie tradycji).

Dokąd zmierzamy?

W odbiorze i świadomości szerokiej opinii publicznej szermierka jest oceniana przede wszystkim przez pryzmat osiągnięć medalowych na międzynarodowych mistrzowskich imprezach sportowych, zwłaszcza igrzyskach olimpijskich. Polski Związek Szermierczy jest świadom, iż sympatycy sportu w Polsce oczekują od środowiska szermierczego kontynuowania bogatego dorobku szermierzy w olimpijskiej rywalizacji. Jednocześnie funkcjonuje w społeczeństwie pewien pozytywny stereotyp sportu szermierczego jako dyscypliny bardzo szlachetnej, skutecznej pod względem wychowawczym i nawiązującej do rycerskiej tradycji. Efektem tego jest zjawisko rosnącego zainteresowania uprawianiem szermierki przez dzieci i młodzież. Istnieje zatem potrzeba wzmożonej działalności PZS w następujących obszarach:

  1. Upowszechnianie – zwiększenie liczby osób uprawiających szermierkę;
  2. Popularyzacja – poszerzanie pozytywnego odbioru szermierki w społeczeństwie
  3. Marketing – nowe źródła przychodów dla środowiska szermierczego i zawodników
  4. Organizacja – koordynacja wszystkich zainteresowanych podmiotów: klubów – okręgów – uczelni wyższych – ośrodków badawczych – instytucji publicznych i niepublicznych. Podjęcie takich działań jest zbieżne z priorytetami MSiT oraz jest odpowiedzią na rosnące zainteresowanie szermierką w Polsce.

Portfel działalności organizacji

Analiza makrootoczenia

Otoczenie rynkowe polskiego związku szermierczego

Analiza otoczenia konkurencyjnego

  1. Sport

    • Rywalizacja sportowa w zakresie szermierki na polu międzynarodowym;
      rywale: zawodnicy i zawodniczki z całego świata (149 związków zrzeszonych w FIE);
    • Rywalizacja o prymat medalowy – sukcesy szermierki w porównaniu z innymi dyscyplinami sportowymi w Polsce;
      rywale: polscy sportowcy z innych dyscyplin sportowych

  2. Biznes

    • Rywalizacja o biznesowe środki wydatkowane na działania promocyjne; rywale: świat popkultury i sztuki, inne sporty
    • Rywalizacja o biznesowe środki wydatkowane na działania z zakresu CSR;
      rywale: organizacje pozarządowe i inne podmioty, aktywne w różnych sferach życia publicznego (ochrona zdrowia, ekologia itp.).

  3. Media

    • Rywalizacja o jak największą obecność w mediach;
      rywale: „newsy”, polityka, świat popkultury i sztuki, inne sporty.
    • Rywalizacja o możliwie jak najatrakcyjniejsze miejsca w przestrzeni medialnej;
      rywale: „newsy”, polityka, świat popkultury i sztuki, inne sporty.

  4. Społeczeństwo

    • Rywalizacja o aktywne uczestnictwo w ofercie sportowej dla dzieci i młodzieży/dorosłych/seniorów;
      rywale: media, sztuka, technologia, przyzwyczajenia, sytuacja materialna.
    • Rywalizacja o bierne uczestniczenie w ofercie sportowej dla dzieci i młodzieży/dorosłych/seniorów – oglądalność, słuchalność, czytelnictwo oraz osobisty udział jako widzowie w imprezach szermierczych.
      rywale: organizacje, podmioty publiczne i niepubliczne, imprezy sportowe, inne dyscypliny sportowe.

  5. Instytucje publiczne

    • Rywalizacja o środki publiczne na realizację zadań zleconych z różnych sfer życia społecznego;
      rywale: inne dyscypliny sportowe, kultura, sztuka, edukacja, służba zdrowia, polityka społeczna.

Analiza polskiego związku szermierczego – jaką potrzebę zaspokaja polski związek szermierczy i w jaki inny sposób można ją zaspokoić.

Potrzeby zaspokajane przez Polski Związek Szermierczy:

  1. Rozwój szermierki na terenie kraju;
  2. Organizowanie i prowadzenie współzawodnictwa sportowego w szermierce;
  3. Przygotowanie reprezentantów Polski do uczestniczenia w międzynarodowym współzawodnictwie sportowym w szermierce;
  4. Organizowanie działalności edukacyjnej, wychowawczej i popularyzatorskiej w zakresie szermierki;
  5. Reprezentowanie szermierki w międzynarodowych organizacjach sportowych oraz organizowanie udziału w międzynarodowym współzawodnictwie sportowym w zakresie szermierki;
  6. Szkolenie i doszkalanie zawodowe trenerów, instruktorów i sędziów szermierczych.

Potrzeby powyższe Związek realizuje przez:

  1. Opracowywanie kierunków rozwoju szermierki w kraju;
  2. Opracowywanie planów i kierunków szkolenia, regulaminów zawodów i systemu współzawodnictwa sportowego;
  3. Organizowanie i prowadzenie:
    • szkolenia zawodników,
    • przygotowań zawodników do międzynarodowych zawodów mistrzowskich,
    • szkolenia i doszkalania instruktorów, trenerów i sędziów we współdziałaniu z odpowiednimi organizacjami i instytucjami,
    • kontaktów sportowych z organizacjami zagranicznymi.
  4. Organizowanie w sposób bezpośredni lub pośredni ogólnopolskich zawodów krajowych, zawodów międzynarodowych, spotkań międzypaństwowych, działań propagandowych i innych;
  5. Sprawowanie wszechstronnej opieki szkoleniowej i wychowawczej nad członkami stowarzyszenia oraz kontroli nad przestrzeganiem przez nich Statutu, regulaminów oraz innych aktów prawnych Związku;
  6. Określanie:
    • szczegółowych praw i obowiązków zawodnika, uprawiającego szermierkę;-warunków i trybu zmiany przynależności zawodnika do klubu sportowego w szermierce (określenie trybu i zasad zmiany barw klubowych);
    • prowadzenie niepublicznych szkół mistrzostwa sportowego w zakresie szermierki;
  7. Ustalanie trybu przyznawania licencji dla klubów, zawodników, trenerów, instruktorów i sędziów w zakresie szermierki;
  8. Prowadzenie spraw związanych z przyznawaniem licencji klubom, zawodnikom, trenerom, instruktorom i sędziom w zakresie szermierki;
  9. Prowadzenie postepowań dyscyplinarnych, zgodnie z Regulaminem dyscyplinarnym, uchwalonym przez Walne Zgromadzenie Delegatów;
  10. Pozyskiwanie środków finansowych dla prowadzenia działalności statutowej Związku.

Potencjalne organizacje, które mogłyby zaspokoić potrzeby realizowane przez Polski Związek Szermierczy:

  1. Polski Komitet Olimpijski w zakresie:
    • Obsługi realizacji zadań zleconych ze strony Ministerstwa Sportu i Turystyki:
      • obsługa administracyjna
      • finansowo – księgowa
      • nadzór merytoryczny
    • Organizacji konferencji szkoleniowych:
      • sędziowskich
      • trenerskich
    • Reprezentowanie szermierki Polskiej w międzynarodowych organizacjach
  2. Instytut Sportu w zakresie:
    • Szkolenia zawodowe trenerów
    • Badania i rozwój
    • Coaching sportowy
  3. Spółka celowa powołana przez Ministerstwo Sportu i Turystyki do realizacji zadań zleconych przez Ministerstwo (np. jedna spółka do wszystkich sportów walki).
  4. Centralny Ośrodek Sportu w zakresie:
    • obsługa administracyjna
    • finansowo – księgowa
    • nadzór merytoryczny
  5. Reorganizacja struktury sportu w Polsce: Przekazywanie środków finansowych na realizację zadań zleconych bezpośrednio na województwa lub kluby.

Podsumowanie: Przy tak niskiej dywersyfikacji przychodów, jaką posiada PZS, każde z w/w rozwiązań jest niekorzystne dla Polskiego Związku Szermierczego. Realizacja potrzeb wynikająca ze Statutu PZS, wymaga nakładów finansowych. Zmiana organizacji realizującej zadania zlecone przez Ministerstwo Sportu i Turystyki, mogłaby doprowadzić do potężnego spadku przychodów przez PZS.

Punktowa ocena atrakcyjności polskiego związku szermierczego

 

Kluczowe czynniki sukcesu

  1. Każdy czynnik otrzymał wagę od 1 do 3 (1- najmniej ważny, 2 – średnio ważny, 3 – bardzo ważny).
  2. Czynniki: czy są słabą, czy mocną stroną; nadane zostały im wartości punktowe (1 i 2 punkty – słaba strona, 3 punkty – na średnim poziomie, 4 i 5 punktów – mocna strona).
  3. Przedstawione zostały słabe (1 i 2 punkty) oraz mocne (4 i 5 punktów) strony Związku. Uwzględniając zapisy Statutu Polskiego Związku Szermierczego, Misji Polskiego Związku Szermierczego oraz wnioski wynikające z treści wcześniejszych uwag zawartych w niniejszym opracowaniu, władze PZS stawiają sobie następujące cele główne oraz szczegółowe.

Analiza swot

Cele główne:

  1. Podniesienie poziomu osiągnięć sportowych polskich szermierzy na arenie międzynarodowej.
  2. Popularyzacja i upowszechnianie szermierki w Polsce.
  3. Rozwój organizacyjny szermierki na ternie całego kraju.
  4. Integracja społeczna w oparciu o szermierkę oraz jej walory wychowawcze i Kulturowe.

Cele szczegółowe:

Podniesienie poziomu osiągnięć sportowych na arenie międzynarodowej

Wspólne szkolenie zawodników wszystkich kategorii wiekowych

Zawężenie finansowania do kilku zawodników nie jest skutecznym sposobem na osiąganie najlepszych rezultatów. Powoduje to zmniejszenie rywalizacji a co za tym idzie obniżenie poziomu sportowego. W sporcie walki jakim jest szermierka osiągnięcie wysokiego rezultatu wynika ze szkolenia większej liczby zawodników/sparingpartnerów. W oparciu o niniejsze założenie oraz geografię szermierki w Polsce, Pion Szkolenia Związku przygotuje każdego roku stosowny dokument zawierający program szkolenia Związku w każdej konkurencji, mający na celu jak najlepsze przygotowanie reprezentacji do startów w Mistrzostwach Europy i Świata.

Wypracowanie modelu szkolenia i finansowania każdej konkurencji

W obecnej chwili wszystkie konkurencje w szermierce szkolone są w podobny sposób. Każda konkurencja jest na różnym etapie rozwoju a tym samym ma odmienne potrzeby. Chcemy stworzyć model szkolenia i finansowania wszystkich konkurencji w oparciu o potrzeby danej konkurencji.

Stworzenie systemu motywacyjnego i perspektywicznego dla zawodników i szkoleniowców

Dzisiaj większość sportów olimpijskich ma problemy z utrzymaniem dobrych zawodników w szkoleniu centralnym (głównie powyżej 23 roku życia). Brak bezpieczeństwa socjalnego, wynikający z możliwością przyznania stypendiów sportowych tylko i wyłącznie za miejsca 1-8 na Mistrzostwach Europy lub Mistrzostwach Świata, powoduje zawężenie liczby reprezentantów, którzy mogą otrzymywać stypendia sportowe. Sport wyczynowy przestał być obszarem konkurencyjnym, a wręcz mało atrakcyjnym, w stosunku do innych dziedzin życia. W Chinach, Koreii, Włoszech, Niemczech, Rosji, Francji są stworzone systemy szkoleniowe oparte na bezpieczeństwie bytowym najlepszych zawodników włączonych do szkolenia centralnego:

  • Stwarzaniu etatów w Policji, Wojsku, Straży Granicznej, czy kolejnictwie;
  • Koszarowaniu najlepszych zawodników w nowoczesnych centrach szkoleniowych, w których odbywa się permanentne szkolenie zawodników z pełną obsługą lekarską, fizjoterapeutyczną, trenerską, techniczną i przede wszystkim socjalną (wyżywienie i zakwaterowanie). Dodatkowo zawodnicy, wytypowani przez związek otrzymuje za swoją pracę (ciężkie codzienne treningi) wynagrodzenie w wysokości 4 000,00 Euro miesięcznie.
  • Szkolenie oparte na mocnych klubach. Trenerzy kadry pełnią rolę selekcjonerów, ponieważ kluby są bardzo mocno dotowane przez samorządy we spół z danym związkiem sportowym.

Bardzo ciężko jest nam konkurować z zawodnikami, którzy mają stworzone bardzo dobre warunki do rozwoju własnych ambicji sportowych. Jeśli chcemy zdobywać medale na zawodach międzynarodowych i chcemy mieć mocny sport, musimy stworzyć warunki perspektywiczne dla zawodników i motywacyjne dla szkoleniowców (trenerów i instruktorów). Trzeba wypracować system finansowy, dzięki któremu będzie się opłacało, w szczególności byłym zawodnikom, pracować jako trener w danym sporcie.

Powyższy cel realizujemy na bieżąco. Od 2019 roku kontynuujemy starania o zwiększenie naszych reprezentantów w służbie wojskowej oraz stworzonym przez Resort Sportu TEAM 100, dzięki któremu zawodnicy mogą liczyć na dodatkowe środki finansowe na rozwój kariery sportowej przy jednoczesnym kształcenia się.

Opracowanie programu rozwoju zawodowego trenerów

Trener lub instruktor to podstawowy element w strukturze szkoleniowej. W polskiej szermierce trener pracujący w klubie odgrywa nie tylko rolę szkoleniową, jaka jest bezpośrednio związana z tą profesją, ale też w większości przypadków podstawową rolę organizacyjną, będąc jednocześnie pracownikiem administracyjnym, organizatorem imprez lub np. menadżerem poszukującym środków finansowych. Dodatkowe trudności związane są z częstymi zmianami zasad organizacji szkolenia niemal w każdej kategorii wieku i w każdej instytucji: od samorządowych grantów, poprzez ACSS, kończąc na kadrach wojewódzkich.

Pomimo raczej niesprzyjającego otoczenia organizacyjnego ciągle istnieje dość liczna grupa trenerów, która z poświęceniem zajmuje się prowadzeniem grup szkoleniowych, odkrywaniem talentów i prowadzeniem ich do coraz wyższego poziomu sportowego.

Zarząd PZS zdając sobie sprawę z decydującej roli trenera klubowego, będącego niejako

„trenerem pierwszego kontaktu”, od którego postawy zależy zaangażowanie się młodego sportowca w proces treningu, od jakiegoś czasu zwrócił uwagę na znaczenie komunikacji oraz wzajemnych relacji na linii: dyrektor sportowy – trener szkolenia centralnego – trener klubowy. Efektem tego wydaje się być zjawisko lepszej integracji oraz większej mobilizacji środowiska trenerskiego wokół wspólnie zdefiniowanego celu sportowego.

W celu zwiększenia efektywności pracy szkoleniowej w każdej konkurencji szermierczej, od początkującego zawodnika do członka KNS, Zarząd PZS zamierza podjąć następujące działania:

  • opracować program motywacyjny dla trenerów;
  • organizować cykliczne warsztaty specjalistyczne dla trenerów, szczególnie dla trenerów zajmujących się kadrą narodową (w każdej dyscyplinie i kategorii wiekowej);
  • wspierać w organizowaniu staży zagranicznych;
  • stworzyć platformę elektroniczną nt. obecnych oraz planowanych programów szkoleń, podnoszenia kwalifikacji i warsztatów w Polsce i zagranicą;
  • reaktywować Radę Trenerów Polskiego Związku Szermierczego.

Powyższe cele mamy zamiar zrealizować wespół z Akademią Trenerską Instytutu Sportu. Nasi trenerzy będą uczestniczyli we wszystkich szkoleniach oraz warsztatach organizowanych przez Akademię Trenerską. Dodatkowo, planujemy organizację warsztatów trenerskich z trenerami zagranicznymi.

Reorganizacja pionu szkolenia

Rosnąca konkurencja na świecie oraz nasilenie się rywalizacji międzynarodowej począwszy od najmłodszych kategorii wiekowych stawia coraz większe wymagania przed pionem szkolenia PZS.

W celu lepszego wykorzystania kompetencji zawodowych dyrektora sportowego biuro PZS czyni starania, aby wzmocnić działania administracyjne dotyczące organizacji szkolenia. Chodzi tu przede wszystkim o poprawne przygotowanie dokumentacji szkoleniowej, sprawozdawczej, planistycznej oraz statystycznej.

Z kolei od trenerów zatrudnionych w pionie szkolenia Zarząd PZS oczekuje coraz pełniejszego rozeznawania, monitorowania i kreowania szkolenia w danej broni, z uwzględnieniem sytuacji ekonomicznej, kadrowej i społecznej wszystkich środowisk uczestniczących w rywalizacji sportowej w ramach PZS.

W celu kontynuowania opisanych działań Zarząd PZS realizuje lub wkrótce rozpocznie wdrażanie następujących działań:

  • wzmocnienia pionowego zarządzania szkoleniem centralnym w danej broni;
  • ujednolicenia oceny cykli szkoleniowych oraz występów reprezentacji;
  • wzmocnienia personalne pionu szkolenia w zakresie monitorowania imprez mistrzowskich juniorów i juniorów młodszych;
  • szybkiego reagowania na strukturalne zmiany finansowania szkolenia w klubach oraz okręgach;
  • powołania koordynatorów szkolenia w okręgach. Powyższy cel mamy zamiar zrealizować po IO w Tokio.
Opracowanie specjalnych programów rozwojowych dla poszczególnych konkurencji (broni). Opracowanie modeli szkoleniowych dla talentów sportowych ze względu na sytuację klubu macierzystego

Perspektywy wynikowe w polskiej szermierce w dłuższym czasokresie kształtują się umiarkowanie optymistycznie. Podstawy do takiego stwierdzenia znajdują się w licznych międzynarodowych osiągnięciach na imprezach mistrzowskich polskich juniorów, juniorów młodszych oraz młodzieżowców. Jednakże należy stwierdzić spore zróżnicowanie pod tym względem w poszczególnych broniach. Konfiguracja zawodników z dużym doświadczeniem reprezentacyjnym oraz zawodników młodych (poniżej 23 lat) o sporym potencjale rozwojowym jest inna niemal w każdej konkurencji. Dodatkowo pojawia się sporo utalentowanych zawodników z ośrodków mniejszych, które konsekwentnie odbudowują swoja sportową pozycję na szermierczej mapie Polski, np.: Szczecin, Pabianice, Białystok oraz klubów niedawno powstałych: Siemianowice Śląskie, Manieczki (Wielkopolska) czy akademicki klub z Bydgoszczy (AZS-UKW).

Sytuacja ta wymaga od Zarządu PZS maksymalnych starań, aby skupiając się na osiągnięciach reprezentacji seniorów nie stracić z pola widzenia zdolnej młodzieży, która do tej reprezentacji kiedyś ma szanse awansować.

Zadania:

  • opracowanie planów rozwojowych dla poszczególnych konkurencji;
  • opracowanie kilkuletniego planu szkoleniowego dla szabli mężczyzn;
  • monitorowanie rozwoju talentów;
  • stworzenie funduszu socjalno-materialnego dla utrzymania ciągłości szkolenia zawodników z mniejszych ośrodków.
Opracowanie zróżnicowanych modeli szkoleniowych dla klubów we współpracy z samorządem

Ogólnopolska ankieta przeprowadzona wśród klubów przez PZS pokazuje zjawisko niemałej aktywności klubów w poszukiwaniu rozwiązań własnych problemów organizacyjno- finansowych. Wiele klubów znalazło zrozumienie oraz profesjonalne wsparcie w samorządzie gminnym lub wojewódzkim, nierzadko na obu tych szczeblach. Jednakże sporo jest też środowisk, które z różnych powodów wsparcia z samorządu nie otrzymują. Władze PZS od dłuższego czasu widzą w samorządzie trwały fundament działalności klubów, co z kolei zapewni stabilna pracę szkoleniową. Ponieważ zajętym bieżącą i wymagająca dużego wysiłku organizacyjnego działalnością klubom nie udaje się skutecznie wymieniać doświadczeń i korzystać ze sprawdzonych (często łatwo dostępnych) rozwiązań, PZS zamierza na tę sprawę położyć jeszcze większy nacisk, realizując poniższe zadania:

  • stworzenie w PZS „banku” rozwiązań organizacyjno-finansowych;
  • prezentacja istniejących rozwiązań podczas ogólnopolskich narad klubów;
  • kontynuacja polityki zacieśniania współpracy z samorządami;
  • stosowanie partnerstwa związkowo-samorządowego w przyjętych rozwiązaniach;
  • odbudowa obecności klas sportowych w szkołach podstawowych oraz w gimnazjach. Powyższy cel realizujemy na bieżąco. Do 2028 chcemy, aby współpraca ze wszystkimi samorządami, w której istnieją kluby szermiercze była wzorcowa a PZS był partnerem w realizacji wspólnych celów i zadań.
Powołanie centrów szkoleniowych polskiego związku szermierczego

W dzisiejszych czasach sport wyczynowy (głównie w kategorii wiekowej seniorów) wyznaczył nam bardzo wysoko poprzeczkę. Coraz mniejsze środki na szkolenie połączone ze zwiększeniem popularności szermierki na świecie, a co za tym idzie stworzenie systemów szkoleniowych, wpłynęły na pogorszenie wyników na arenach międzynarodowych reprezentantów Polski w kategorii wiekowej seniorów. Dodatkowym aspektem jest brak możliwości utrzymania zawodnika w szkoleniu centralnym w starszych kategoriach wiekowych. Powodów jest kilka: chęć usamodzielnienia się, założenia rodziny, pójście na studia, brak środków do życia, niekorzystne rozporządzenie w sprawie stypendiów sportowych, które umożliwia pozyskanie stypendium sportowego za 8 miejsce na Mistrzostwach Europy czy świata w kategorii wiekowej seniora. W szermierce oznacza to możliwość uzyskania kryterium do otrzymywania stypendium sportowego przez 4-5 zawodników w konkurencji. To zdecydowanie zbyt mała liczba zawodników do prowadzenia szkolenia centralnego opartego na zgrupowaniach szkoleniowych w ośrodkach poza miejscem zamieszkania. Abyśmy mogli rywalizować z najlepszymi na świecie musimy zwiększyć intensyfikację i intensywność treningu. Wg nas jedynym w tej chwili sposobem jest stworzenie ośrodkowego szkolenia w danej konkurencji. Ośrodek musiałby być ulokowany w dużym mieście z odpowiednia bazą sportową, szkoleniową, medyczną, fizjoterapeutyczną i dobrą ofertą naukową dla zawodnika, który uczył by się w ramach ITS (Indywidualnego Toku Studiów), aby połączyć codzienny trening z nauką. Uczelnie w tym miastach byłyby partnerami Polskiego Związku Szermierczego. W szkolenie ośrodka musiałby być zaangażowany samorząd terytorialny, którego wkładem w realizację projektu było by zapewnienie wyżywienia i zakwaterowania zawodników zakwalifikowanych do ośrodka, pochodzących z innego miasta. Ze wszystkimi zawodnikami PZS podpisałby kontrakty do realizowania programu szkoleniowego trenerów. W ramach kontraktu zawodnicy musieliby się zobowiązać do 100% realizacji planu szkoleniowego za co otrzymywaliby stałe wynagrodzenie.

Realizujemy na bieżąco. Powołanie takich Centrów Szkolenia jest dla nas kluczowe ze względu na dzisiejsze możliwości szkolenia zawodników. Mapa wszystkich ośrodków powinna być do końca 2019 roku.

Planowanie szkolenia

Kierowanie procesem szkolenia sportowego w szermierce jest niczym innym, jak procesem planowania, organizowania, przewodzenia, czyli kierowania w węższym znaczeniu i kontrolowania działalności trenerów PZS oraz członków Związku.

Składowe kierowania, czyli planowanie, przewodzenie i kontrola, są to pojęcia podstawowe w procesie szkolenia, które wzajemnie się przeplatają i uzupełniają. Żeby planowanie miało sens, trzeba odpowiednio kierować i kontrolować proces treningowy. Te trzy pojęcia są nierozerwalnie ze sobą związane.

Planowanie

O potrzebie planowania w sporcie. Tok pracy nad planowaniem. Pod pojęciem „planowanie sportowe w szermierce” rozumiemy zespół wiążących dyrektyw określonej organizacji sportowej, ustalającej porządek pracy na dany, określony okres, tak aby zapewnić ciągłość, długofalowość i sterowalność procesem rozwoju sportu oraz szkolenia zawodników, zespołu czy drużyny. Proces szkolenia musi być odpowiednio rozłożony w czasie. Nie może stanowić zbioru zdarzeń przypadkowych, lecz być działalnością świadomie zorganizowaną, w której udział czynników nieprzewidzialnych jest ograniczony do minimum. Narzędziem regulującym taki tok pracy jest plan.

Plan powinien charakteryzować się następującymi cechami podstawowymi:

Celowość: wykonanie planu winno prowadzić do osiągnięcia zamierzonego celu w ściśle określonym terminie. Trzeba zwrócić uwagę, że nawet pełna realizacja planu przy braku efektów pracy nie może stanowić w żadnym przypadku podstawy do pozytywnej oceny włożonego w nią wysiłku trenera i zawodników. Wysunąć stąd możemy wniosek, że skoro istotą treningu jest osiągnięcie celów, a nie realizacja planu, trzeba go systematycznie kontrolować i w razie potrzeby poddać rewizji, a więc musi on być elastyczny.

  • Elastyczność – możliwość dokonywania zmian i wprowadzania korekt w trakcie realizacji planu. Plan elastyczny, zawierający dobrze określone cele, musi opierać się na rzetelnej wiedzy, czyli musi być ugruntowany poznawczo i racjonalnie. Zwiększy to niewątpliwie kompletność planu, pozbawiając go niepożądanych braków lub sprzeczności.

  • Wykonalność – skoordynowanie zamierzeń z warunkami działalności, z aktualnymi możliwościami zawodników. Plan szkoleniowy powinien zawierać cele i zadania na miarę możliwości zawodników i trenera. Stanie się przez to bardziej komunikatywny, czytelny dla wykonawców, a zatem będzie operatywny.

  • Przejrzystość – jednoznaczny i zrozumiały zarówno dla trenera, jak i zawodnika.

Formy planowania

Plan perspektywiczny

Głównym jego zadaniem jest wytyczenie kierunku postępowania z grupą sportową na przestrzeni co najmniej kilku lat. Mimo pozornie wielkiej rozpiętości zagadnień w tak długim czasie, plan ten w konsekwencji decyduje o rozwoju grupy. Obejmuje on okres od 4 do 6 lat, np. w pracy z młodzikami bierze się pod uwagę plan dalszego ich rozwoju w grupie juniorów, a nawet w kategorii seniorów. Plan z kadrą olimpijską opiera się na 4-letnim cyklu pracy z zawodnikami. Plan perspektywiczny jest w zasadzie dokumentacją opisową. Sporządza go kierownictwo pionu szkolenia wraz z trenerami prowadzącymi poszczególne szkolenie.

Roczny plan szkolenia

Na podstawie sporządzonego planu perspektywicznego zostaje opracowany roczny plan organizacji szkolenia. Jest on ściśle powiązany z okresami treningowymi danej grupy szkoleniowej. Plan ten składa się z części opisowej i graficznej.

W części opisowej uwzględnia się:

  1. generalne zadania stojące przed zawodnikami (w roku),
  2. środki, przy pomocy których trener chce osiągnąć postawiony cel,
  3. obsadę kadry szkoleniowej.

W części graficznej należy przedstawić:

  1. liczbę treningów w poszczególnych okresach,
  2. liczbę zgrupowań i zawodów różnych typów,
  3. terminarz badań lekarskich, kursów szkoleniowych,
  4. propozycje pracy treningowej w rozbiciu na 12 miesięcy i 52 tygodnie.

Sprawozdawczość

Celem sprawozdania jest podsumowanie i zanalizowanie przeprowadzonego okresu treningowego. Sprawozdanie powinno zawierać odpowiedzi, w jaki sposób poszczególne punkty planu, np. rocznego, zostały zrealizowane w praktyce. W sprawozdaniach należy posługiwać się obiektywnym materiałem. Na końcu muszą pojawić się wnioski i propozycje zorganizowania kolejnego cyklu szkoleniowego.

Podsumowanie

Każdy trener powinien znać podstawy planowania i stosować je w swojej pracy. W planowaniu chodzi o to, aby czynniki świadomie zorganizowanej działalności przeważały nad tymi przypadkowymi. Zbyt często bowiem zdarza się, że plany i programy sporządza się jedynie dla formalnego spełnienia stawianych wymagań.

Popularyzacja i upowszechnianie szermierki w Polsce

Kontynuacja upowszechniania szermierki:

Od 2015 roku PZS prowadzi projekt upowszechniania szermierki w Polsce. Głównym celem projektu jest zachęcenie dzieci do aktywnego spędzania wolnego czasu. Chcemy pokazać ile radości i przyjemności może dać sport i uczucie pozytywnego zmęczenia. Ćwiczenia, które wykonywane na zajęciach mają za zadanie podnosić ogólną sprawność i poprawiać samopoczucie uczestników. Przygotowany przez nas projekt szermierczy ma za zadanie pokazać jak ciekawa jest szermierka i jak razem z nią można się dobrze bawić.

Zajęcia odbywają się głównie w formie gier i zabaw z ukierunkowaniem na ćwiczenia ogólnousprawniające. Uczestnicy zajęć rywalizują między sobą podczas walk szermierczych gdzie nauczą się jak szybko i sprawnie podejmować decyzje. Dzięki naszym zajęciom chcemy pokazać dzieciom, że aktywność fizyczna może być przyjemna a szermierka idealnie się do tego nadaje.

Sport odgrywa bardzo ważną rolę w życiu człowieka gdyż właściwie spotykamy się z nim na każdym kroku. Na zajęciach szermierczych chcemy pokazać jak wiele korzyści płynie z uprawiania sportu. Zadaniem i rolą trenerów oraz instruktorów nie jest tylko i wyłącznie samo prowadzenia zajęć ale również propagowanie postaw sportowych, społecznych i zdrowotnych. Poprzez powstające podczas zajęć sytuacje wynikające z rywalizacji sportowej prowadzący będą zwracali szczególną uwagę na: uznawanie zasady „fair play” jako zasady nadrzędnej podczas wszystkich walk, gier oraz zabaw, będą uczyli szacunek dla przeciwnika, sędziego, reguł oraz tradycji związanych z szermierką, będziemy uczyć okazywania szacunku zarówno po zwycięstwie jak i po porażce, nieakceptowane i napiętnowanie będą postawy agresywne, zachowania niegodne sportowca oraz nagradzane i wyróżniane postawy pozytywne, będziemy również uczyć radzenia sobie w sytuacjach trudnych (np. z porażką) wymagających od dzieci kontrolowania swoich emocji.

Dzięki temu, że zajęcia są bezpłatne mogą w nich uczestniczyć wszystkie dzieci, bez względu na sytuację finansową rodziców. Trenerzy i instruktorzy będą przyjmować wszystkie chętne dzieci nie wprowadzając żadnej „selekcji” ani jakichkolwiek dodatkowych wymogów i barier. Dzięki programowi będziemy mogli również zabezpieczyć specjalistyczny sprzęt szermierczy, na który nie zawsze jest stać rodziców i co jest bardzo częstym powodem rezygnacji z uprawiania szermierki.

Program zajęć stworzony jest w taki sposób, żeby mogły poradzić sobie dzieci o różnej sprawności fizycznej. Zależy nam na tym, żeby każdy kto tylko będzie chciał mógł uczestniczyć w zajęciach i czerpać z nich radość. Prowadzący wraz ze wzrostem sprawności uczestników będą wprowadzali coraz to trudniejsze ćwiczenia uwzględniając potrzeby oraz możliwości ruchowe uczestników.

Projekt skierowany jest do uczniów klas podstawowych, którzy będą uczestniczyli w dodatkowych, pozalekcyjnych zajęciach szermierczych. Zasięg projektu będzie miał charakter

ogólnopolski dzięki czemu będziemy mogli zaangażować większą liczę uczestników. Naszym celem jest zachęcenie dzieci do większej aktywności fizycznej, chcemy pokazać, że sport może być fajną alternatywą dla gier komputerowych. Obecne badania pokazują, że dzieci coraz mniej czasu poświęcają na jakąkolwiek aktywność fizyczną, co wiąże się z pogorszeniem stanu zdrowia i sprawności fizycznej. Stworzony przez nas projekt jest nowoczesny i atrakcyjny dla dzieci. Uważamy, że dzięki niemu jesteśmy w stanie zorganizować zajęcia na wysokim poziomie. Chcemy wyjść naprzeciw często nudnym i mało atrakcyjnym lekcją wychowania fizycznego, w których zapomina się o indywidualnych potrzebach uczniów.

Główne cele projektu

  • Upowszechnianie postaw sportowych, społecznych i zdrowotnych wśród dzieci i młodzieży;
  • Upowszechnianie aktywności fizycznej wśród dzieci i młodzieży;
  • Wyrównywanie szans dostępu do usystematyzowanej aktywności fizycznej
  • Obniżenie progu uczestnictwa w sporcie, tak aby każdy uczeń miał prawo do udziału w zajęciach i przedsięwzięciach sportowych
  • Stworzenie dodatkowych grup sportowych
  • Zachęcenie do uprawiania szermierki
  • Zwiększenie zasięgu szermierki w Polsce
  • Identyfikacja talentów sportowych
  • Zachęcenie do regularnego trenowania szermierki, a tym samym walka z patologiami wśród dzieci i młodzieży.
  • Dzięki realizacji projektu chcemy pozyskać nowych adeptów szermierki, którzy razem z nami poznają ducha szermierki. Zrealizowane przez nas zajęcia będą miały na celu nie tylko poprawę sprawności fizycznej wśród dzieci, chcemy również poprzez sport uczyć sumienność, odpowiedzialność i pracowitość. Dzięki zajęciom z szermierki dzieci nauczą się lepiej panować nad sobą i swoimi emocjami (szczególnie tymi negatywnymi). Nie ukrywamy również, że jednym z rezultatów programu ma być odkrywanie nowych talentów szermierczych. W założeniu nasz projekt ma być długofalowy dlatego do współpracy włączyliśmy kluby sportowe, które po zakończeniu projektu będą mogły kontynuować regularne treningi w klubie.
  • Dzięki projektowi chcemy zwiększyć intensyfikacje pracy klubów jak i samych szkoleniowców. Mamy nadzieję, że uda nam się zmotywować ich do pozyskiwania kolejnych grup szkoleniowych w kolejnych latach. W każdym klubie sposób pozyskiwania nowych zawodników wygląda zupełnie inaczej i dzięki tego typu inicjatywą kluby oraz pracujący w nich trenerzy nauczą się jak lepiej przyciągnąć dzieci na zajęcia ruchowe co niewątpliwie przyniesie duże korzyści w późniejszych latach. Dzięki temu, że do projektu zgłosiły się 23 kluby będziemy mogli dotrzeć do większej liczby dzieci w całej Polsce. Chcemy coraz bardziej zwiększać zasięg naszych działań tak, żeby powstawało coraz więcej klubów i aby szermierka była bardziej dostępna dla każdego dziecka, niezależnie od statusu finansowego, ponieważ zajęcia dla dzieci będą bezpłatne. Chcemy również, żeby kluby miały możliwość nawiązania współpracy ze szkołami podstawowymi co w przyszłości może pomóc przy powstawaniu nowych klubów bądź grup szkoleniowych w danej placówce.

Realizując program mamy wpływ na:

  1. Zastosowanie odpowiedniej, zmodyfikowanej metody naborów;
  2. Aktualne pozycjonowanie szermierki;
  3. Zwiększenie zasięgu;
  4. Dywersyfikację szermierki w Polsce;
  5. Zwiększenie liczebności aktualnie funkcjonujących grup (będziemy badać liczebność poszczególnych grup na początku i na końcu okresu).

Analiza realizacji projektu w latach 2015 – 2018

  1. Liczba klubów uczestniczących w projekcie upowszechniania w poszczególnych województwach wzrosła z 9 na 13
  2. Liczba klubów uczestniczących w projekcie wzrosła z 18 do51
  3. Liczba dzieci objętych programem upowszechniania wzrosła z 652 do 1378.
Kontynuacja popularyzacji szermierki poprzez organizację zawodów dla dzieci

W ramach popularyzacji szermierki w Polsce od lat Związek organizuje zawody sportowe dla dzieci. Uczestnikami imprez sportowych dla dzieci i młodzieży są zawodnicy, którzy są zrzeszeni w klubach będącymi, zgodnie z nomenklaturą Statutu PZS, członkami Związku w Polskim Związku Szermierczym, a więc są częścią struktur PZS. Wszystkie pozostałe organizacje (w tym kluby) nie mają prawa ubiegać się o jakiekolwiek dofinansowanie turniejów przez PZS, w ramach realizacji tego programu.

Wszystkie kluby działające w strukturach PZS aktywnie biorą udział w realizacji programów upowszechniania sportu. Większość także bierze aktywny udział we współzawodnictwie sportowym dzieci i młodzieży, w zależności od ilości zawodników w danej kategorii wieku. Tak więc wszyscy uczestnicy, którzy są zawodnikami klubów zrzeszonych w PZS, są wyłonieni ze struktur organizacyjnych Polskiego Związku Szermierczego i stanowią Jego integralną część. Zgodnie z przyjętymi zasadami, o wielkości dofinansowania na dane zawody decyduje aktywność klubów w szkoleniu i naborach młodych adeptów szermierki. Pierwszeństwo otrzymania dofinansowania mają kluby, które prowadzą od lat współzawodnictwo w szermierce w najmłodszych kategoriach wiekowych oraz organizują swoje turnieje dla dzieci cyklicznie, a ich ranga i popularność wzrasta każdego roku.

Aktywnie włączają się w takie działania również rodzice. To właśnie dzięki współpracy trenerów z rodzicami, którzy są wolontariuszami na imprezach masowych, umożliwiana jest realizacja większości z działań organizatorów zawodów i innych imprez dla dzieci i młodzieży. Wszystkie turnieje, które będą dofinansowanie z Ministerstwa Sportu i Turystyki są turniejami ponadregionalnymi. Młodzi zawodnicy nie tylko mają możliwość walk ze swoimi rówieśnikami z innych regionów, co sprzyja poznawaniu odmiennych, różnych stylów walki szermierczej, ale również wspieraniu idei fair play, koleżeństwa i szacunku do swoich przeciwników z różnych stron Polski i Europy. W przypadku organizacji zawodów drużynowych, znaczącą rolę odgrywa integracja, dyscyplina zespołowa i wspólne działanie w ramach grupy. Dzięki ich realizacji mamy wpływ na wyłanianie zawodników walecznych, szermierczo uzdolnionych, którzy wyróżniają się spośród wszystkich swoich rówieśników. Organizacja tego typu imprez pozwala na pierwszą selekcje zawodników na etapie wczesnoszkolnym.

W szermierce, zawody te, o charakterze centralnych imprez sportowych wyłącznie skupiają zawodników wyłonionych w systemie zawodów eliminacyjnych. Współzawodnictwo dzieci i

młodzieży w szermierce prowadzone jest na różnych poziomach tj. w zawodach klubowych, następnie regionalnych, międzywojewódzkich i ogólnopolskich. Niektóre z turniejów ogólnopolskich funkcjonują również jako eliminacyjne do zawodów głównych. Tak więc wszyscy zawodnicy startujący w imprezach głównych są wyłonieni z całego systemu współzawodnictwa. Ten system jest jednocześnie gwarancją najwyższego poziomu sportowego w najważniejszych zawodach krajowych, które uzyskują dofinansowanie z Ministerstwa Sportu i Turystyki w trakcie realizacji programu.

Pierwszeństwo otrzymania dofinansowania z PZS mają kluby, które prowadzą od lat współzawodnictwo w szermierce w najmłodszych kategoriach wiekowych oraz organizują swoje turnieje dla dzieci cyklicznie, a ich ranga i popularność wzrasta każdego roku. Współzawodnictwo dzieci i młodzieży w szermierce prowadzone jest na różnych poziomach tj. w zawodach klubowych, następnie regionalnych, międzywojewódzkich i ogólnopolskich. Polski Związek Szermierczy jest stowarzyszeniem, którego jednym z zadań statutowych jest upowszechnianie kultury fizycznej oraz sportu wśród dzieci oraz młodzieży. Planowane imprezy sportowe każdego roku obejmują swoim zasięgiem cały kraj z uwagi na fakt, iż związek posiada swoich członków na terenie całego kraju.

Podczas rywalizacji w imprezach sportowych młodzież rozwinie w sobie takie cechy oraz umiejętności jak: dedukcja, waleczność, braterstwo, prawo, działanie zespołowe, konieczność niesienia pomocy słabszym, wrażliwość na potrzeby innych, partycypację społeczną, precyzję. Zwiększenie stopnia partycypacji obywatelskiej wśród dzieci i młodzieży będzie możliwe dzięki aktywnemu uczestnictwu w zajęciach sportowych. Wspólna praca podczas organizacji imprez dzieci i młodzieży oraz ich rodziców pozwoli na wzmocnienie postaw obywatelskich, które są dość słabo rozwinięte w naszym kraju. Do najsłabiej rozwiniętych cech społecznych w naszym kraju należą partycypacja społeczna, chęć niesienia pomocy innym, aktywność w społecznościach lokalnych, ostracyzm osób niepełnosprawnych, niechęć do działań na rzecz społeczności lokalnej. Dzięki realizacji projektu osoby w nim uczestniczące – dzieci i młodzież, poznają tajniki uczestnictwa w zawodach szermierczych, które pozwolą im na przezwyciężenie ich słabości, wzmocnienie zdrowotne, pozwolą uwierzyć we własne możliwości, a ich opiekunom zrozumieć, że ich pociechy mogą mieć szanse startu w normalne życie bez strachu i kompleksu niższości z uwagi na wykluczenie ekonomiczne oraz społeczne. Wspólna praca przy organizacji zawodów sportowych pozwoli na zrozumienie, że tylko praca w zespole dla realizacji wspólnego celu pozwala na osiągnięcie zamierzonych efektów.

Główne cele zadania:

  1. Promocja aktywności fizycznej wśród dzieci i młodzieży,
  2. Promowanie prozdrowotnych, społecznych, wychowawczych i edukacyjnych wartości spędzania aktywnie wolnego czasu,
  3. Krzewienie idei fair play,
  4. Ograniczenie agresji i patologii wśród dzieci i młodzieży,
  5. Stworzenie możliwości udziału w systemowej rywalizacji sportowej,
  6. Wyrównywanie szans dzieci i młodzieży w dostępie do sportu,
  7. Identyfikacja i rozwijanie talentów sportowych,
  8. Aktywizacja lokalnych struktur samorządu terytorialnego,
  9. Wprowadzanie atrakcyjnych form motywowania dzieci i młodzieży zwiększania własnej aktywności fizycznej oraz kształtowanie nawyków jej utrzymywania,
  10. Promowanie określonych form aktywności fizycznej jako profilaktyka chorób cywilizacyjnych,
  11. Pobudzanie i integrowanie działań podejmowanych przez jednostki samorządu terytorialnego oraz organizacje pozarządowe prowadzące działalność w obszarze kultury fizycznej.

Zakładane rezultaty realizacji zadania:

  1. Umożliwienie i dostęp do udziału w zawodach wszystkich dzieci, niezależnie od statusu materialnego rodziców,
  2. Wypromowanie aktywnego spędzania wolnego czasu,
  3. Zachęcenie do regularnego uprawiania szermierki w klubach szermierczych w Polsce,
  4. Zidentyfikowanie talentów sportowych,
  5. Zachęcenie dzieci do startu w turniejach w innych miastach, nie tylko w miejscu zamieszkania,
  6. Przeciwdziałanie patologii wśród dzieci,
  7. Rozwinięcie cech i umiejętności u dzieci takich jak: dedukcja, waleczność, braterstwo, prawo, działanie zespołowe, konieczność niesienia pomocy słabszym, wrażliwość na potrzeby innych, partycypację społeczną, precyzję.
Stworzenie i realizacja strategii marketingowej związku

Podstawową przesłanką wyboru i formułowania strategii marketingowej są wyniki wszechstronnej analizy Związku w konkretnym otoczeniu gospodarczym i społecznym. Analiza ta zmierza do określenia zagrożeń i szans związanymi ze zmianami dokonującymi się w otoczeniu organizacji oraz do oceny posiadanych zasobów (rzeczowych, finansowych, osobowych) z punktu widzenia pozycji zajmowanej przez Związku na rynku oraz jej zdolności konkurencyjnej. W dzisiejszych czasach stworzenie spójnej strategii marketingowej jest niezbędne do właściwego rozwoju organizacji. W tym celu zostanie powołany zespół profesjonalistów, których głównym celem będzie:

  • Digitalizacja Związku.
  • Stworzenie programów, mających na celu pozyskanie sponsorów i partnerów.
  • Zbudowanie atrakcyjnej biznesowo oferty opartej na zasadzie współpracy.
  • Współpraca w mediami.

Rozwój organizacyjny na terenie całego kraju

Wypracowanie stałej współpracy pomiędzy samorządami lokalnymi

Długoterminowa współpraca pomiędzy PZS a samorządami, pomogą w profesjonalizowaniu zadań szkoleniowych polskiego związku sportowego. Chcemy zawężać współprace z samorządami i zbudować trwałe relacje polegające na wspieraniu projektów upowszechniania i popularyzacji szermierki w Polsce. Chcemy aktywizować finansowanie sportu i klubów przez samorządy, które są podstawą rozwoju każdego związku. Związek to „zbiór” wszystkich klubów zrzeszonych w danym sporcie. Im mocniejsze kluby tym mocniejszy związek. Związek bez dobrej pomocy samorządowej, nie będzie w stanie sfinansować wszystkich zadań statutowych wszystkich klubów. W celu aktywizacji samorządów niezbędne będzie wzmocnienie roli okręgowych związków sportowych. To one są partnerami w danym województwie dla urzędów miast i urzędów marszałkowskich, a nie polskie związki sportowe.

Polski związek szermierczy podstawowym partnerem dla ministerstwa sportu i turystyki

Bezkonkurencyjnie naszym głównym i najważniejszym sponsorem jest Ministerstwo Sportu i Turystyki, które każdego roku wspiera nasze inicjatywy i zadania związane z realizacją zadań zleconych, mających na celu przygotowanie reprezentacji d Mistrzostw Europy i świata we wszystkich kategoriach wiekowych, w ramach dwóch źródeł finansowania: budżetu Państwa oraz Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej. Bez wsparcia Ministerstwa Sportu i Turystyki, Polski Związek Szermierczy nie poradziłby sobie z finansowaniem wszystkich zadań na zasadach rynkowych. Polski Związek Szermierczy jest najważniejszym partnerem dla Ministerstwa Sportu i Turystyki. To On odpowiada za strategię działania, przygotowania poszczególnych reprezentacji do najważniejszych startów i za nie powinien w 100% odpowiadać, mając oczywiście dowolność w podejmowaniu decyzji. Większa swoboda i większa odpowiedzialność powinna zostać przekazana związkom sportowym, a wprowadzenie i wypracowanie wspólnego zaufania na linii związek sportowy – Ministerstwo, musi wpłynąć na osiągnięcie wspólnego sukcesu (wszyscy pracujemy na wspólny cel).

Integracja społeczna w oparciu o szermierkę oraz jej walory wychowawcze i Kulturowe.

Zmiana kultury organizacyjnej

Poprawa komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej

  • Mniej sformalizowana kkomunikacja na linii Zarząd – trenerzy
  • Zbieżne cele szkoleniowe trenerów kadry oraz trenerów klubowych
  • Spójne działanie trenerów kadry z trenerami klubowymi
  • Wymiana poglądów (trendy, zagrożenia, szanse);
  • Jednolite szkolenie (każdy trener realizuje wspólną koncepcję);
  • Wypracowanie chęci do przeprowadzenia zmian;
  • Organizacja szkoleń, wypracowanie metod motywacyjnych do doszkalania;
  • Zwiększenie zaangażowania młodych trenerów;
  • Wspólne cele PZS i klubów;
  • Monitoring szkolenia zawodników poza zgrupowaniami centralnymi;
  • Wypracowanie postaw:
    • chęci do pracy,
    • zaangażowania,
    • dokonywania zmian,
    • innowacyjności,
    • motywacji do pracy,
    • doszkalania swoich umiejętności.

Wskazanie modelu kultury organizacyjne oraz wypracowanie wartości, które wspierać miały wizję i cele PZS:

  • Wskazanie modelu kultury organizacyjnej – nastawiony na innowacje, motywację.
  • Wypracowanie 6 wartości, wspierających misję, wizję i cele PZS:

Harmonogram, budżet, mierniki

Strategia-rozwoju-szermierki-harmonogram-budzet-mierniki

Spodziewane rezultaty i korzyści wdrażanej strategii:

Dla Walnego Zgromadzenia Delegatów PZS :

  1. Jasne i przejrzyste zasady funkcjonowania pionu szkolenia PZS, w tym zakresy odpowiedzialności.
  2. Stworzenie procedur działań Związku I jego organów.
  3. Reaktywacja okręgowych związków szermierczych:
    1. wzmocnienie pozycji okręgowych związków szermierczych;
    2. lobbing w samorządach;
    3. większe środki na realizację zadań zleconych;
    4. mocniejsza pozycja PZS we władzach europejskich i światowych.

Dla interesariuszy:

  1. Pomoc małym i średnim klubom szermierczym (materialna, szkoleniowa, finansowa);
  2. Stworzenie nowych miejsc pracy dla trenerów;
  3. Zarządzanie oparte na wartościach (efektywność, współpraca, praca zespołowa, przejrzystość, zaufanie) – zmiana sposobu myślenia wszystkich interesariuszy;
  4. Wprowadzenie kodeksu dobrych praktyk: zmiana mentalności i sposobu myślenia wszystkich interesariuszy = większe zainteresowanie dzieci, rodziców, mediów;
  5. Kreowanie wartości, postaw, praktyk, zachowań;
  6. Wzmocnienie pozytywnego wizerunku szermierki w Polsce i zagranicą.

W obszarze procesów wewnętrznych:

  1. Spisanie procedur;
  2. Przypisanie zakresów odpowiedzialności za poszczególne obszary;
  3. Powołanie koordynatora wprowadzanego programu Kultura Organizacyjna;
  4. Usprawnienie zarządzania projektowego.

Dla pracowników:

  1. Pozyskanie nowej wiedzy z zakresu nowoczesnych form, metod i środków treningowych;
  2. Poprawa komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej (głównie na linii trenerzy klubowi – klub jako organizacja – trener szkolenia olimpijskiego);
  3. Lepsze wyniki na arenie międzynarodowej;
  4. Wyższe wynagrodzenie, nagrody; Rozwój personalny trenerów (coaching), szkolenia z nowoczesnych form, metod i środków treningowych.

Definiowanie programów strategicznych

Szkolenie i rozwój trenerów w Polsce
  1. Wzmocnienie i profesjonalizacja PZS w zakresie szkolenia, wokół którego ogniskują się wszystkie wysiłki PZS. Nadzór systemowy pionu szkolenia.
  2. Cykl wszechstronnych szkoleń dla „terenu” (warsztat trenerski, sędziowanie, nauka, praktyka).
  3. Praca nad osobistym rozwojem trenera: kultura, motywacja, wychowawca, lider, wzór.
  4. Wypracowanie specyficznych zasad kwalifikacji zawodowej dla trenerów w ramach Polskiej Ramy Kwalifikacji dla Sportu w ścisłej współpracy z Instytutem Sportu.
Program wsparcia małych i średnich klubów
  1. Powołanie zespołu roboczego ds. klubów;
  2. „Pogotowie klubowe” w biurze PZS;
  3. Program motywacyjny dla trenerów: nagrody za medale, opłaty za zmiany barw klubowych;
  4. Lobbing PZS w samorządach.
Zmiana kultury organizacyjnej (wartości, postawy, praktyki)
  1. Stworzenie przez Zarząd „Kodeksu Dobrych Praktyk” oraz nadzór nad jego stosowaniem;
  2. Wykorzystanie już istniejących mechanizmów:
    • egzekwowanie wysokich wymagań Komisji Konkursowej PZS,
    • raporty Komisji Technicznej po zawodach,
    • skuteczność działania wszystkich Komisji przy Zarządzie.
Program wspomagania utalentowanych zawodników w Polsce
  1. Praca nad edukacją trenerów kadry olimpijskiej,
  2. Profesjonalizacja organizacji i procesu szkolenia: zredefiniowanie roli trenera – upowszechnienie takich obszarów, jak praca ogólnorozwojowa, nauka, monitoring, itd.
  3. Możliwość „skoszarowania” najlepszych zawodników, celem lepszego wykorzystania środków oraz możliwości spójnego treningu i sparringu.
  4. Lepiej opracowana (osobna) „ścieżka” dla talentów,
  5. Określenie standardu kadry seniorów (odpowiednia liczebność – min. 8osób + poziom zabezpieczenia potrzeb: zawody, treningi, sprzęt).

Zakładane rezultaty wprowadzenia zmian programowych

Szkolenie i rozwój trenerów w Polsce

  1. Kompetentni, wyedukowani szkoleniowcy w Polsce,
  2. Efektywniejszy trening,
  3. Intensyfikacja pracy w klubach.
Program wsparcia małych i średnich klubów
  1. Powstanie silniejszych klubów w Polsce,
  2. Większa konkurencja w kraju na zawodach krajowych,
  3. Podniesienie poziomu sportowego,
  4. Większe możliwości pozyskania środków z samorządu terytorialnego.
Zmiana kultury organizacyjnej PZS (wartości-postawy-praktyki)
  1. Zbudowanie zaufania na linii PZS – Kluby, trenerzy kadry – trenerzy klubowi,
  2. Intensyfikacja szkolenia w klubach,
  3. Realizacja hasła „Wszyscy pracujemy na jeden, wspólny sukces”,
  4. Zrozumienie wszystkich działań PZS przez członków Związku i otoczenie,
  5. Transparentność, przejrzystość działania, dążenie do doskonałości,
  6. Praca zespołowa,
  7. Ograniczenie konfliktów,
  8. Wysłuchanie potrzeb środowiska.
Program wspomagania utalentowanych zawodników w Polsce
  1. Wyszukiwanie uzdolnionych, młodych adeptów szermierki,
  2. Projektowanie indywidualnej ścieżki kariery (od szkoły podstawowej do uzyskania wyższego wykształcenia),
  3. Umożliwienie pozostania utalentowanego zawodnika w szermierce do kategorii wiekowej seniora – stworzenie perspektyw: brak poczucia porzucenia, braku zainteresowania, przy jednoczesnym motywowaniu – dajemy coś więcej niż tylko sport,
  4. Płynny nabór utalentowanych zawodników do reprezentacji = ciągłość w zdobywaniu medali na arenach międzynarodowych.

Korzyści jakie niosą ze sobą zrealizowane programy

Szkolenie i rozwój trenerów w Polsce
  1. Większa motywacja młodych instruktorów/trenerów szermierki do wybrania ścieżki trenerskiej jako właściwej drogi rozwoju zawodowego, z racji dbałości PZS o ich dalszy rozwój i zdobywanie szlifów zawodowych.
  2. Większa konkurencja wśród trenerów w Polsce o pracę w najlepszych klubach i w kadrze narodowej.
Program wsparcia małych i średnich klubów
  1. Lepsze wyniki zawodników na arenach międzynarodowych,
  2. Wyższe dotacje z Ministerstwa Sportu i Turystyki,
  3. Pozyskanie sponsorów = możliwość dywersyfikacji przychodów.
Zmiana kultury organizacyjnej PZS (wartości-postawy-praktyki)
  1. Dążenie do osiągnięcia wspólnego celu (wspólna praca zespołowa),
  2. Wyeliminowanie nieetycznego zachowania wśród trenerów, sędziów, zawodników, działaczy,
  3. Przyjazna organizacja (stworzenie pozytywnego wizerunku PZS),
  4. Stworzenie mody na szermierkę,
  5. Wyeliminowanie działań sprzyjających korupcji.
Program wspomagania utalentowanych zawodników w Polsce
  1. Zwiększenie konkurencji zawodniczej,
  2. Zwiększenie atrakcyjności klubu, w którym został zidentyfikowany „talent”,
  3. Motywacja dla trenerów w szukaniu uzdolnionych młodych zawodników.

Podsumowanie

Na zakończenie opracowania, w którym oprócz zdefiniowania celów i sprecyzowania niezbędnych działań, znajdują się także analizy opisowe i dane statystyczne, należy przypomnieć podstawowy punkt widzenia na teraźniejszość oraz przyszłość polskiej szermierki. Dla Polskiego Związku Szermierczego podstawowym priorytetem w

podejmowanych działaniach jest powrót polskiej szermierki wyczynowej do światowej czołówki, i to w każdej konkurencji (broni). Taki właśnie podstawowy cel stawia sobie Strategia, który powinien być realizowany przez Zarząd PZS, inne organy statutowe oraz członków Związku.

Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na charakterystyczne dla sportów walki wyzwania, jakie stoją przed organizacją szkolenia sportowego. W odróżnieniu od wielu dyscyplin indywidualnych, utrzymanie wysokiego poziomu sportowego w szermierce jako sporcie walki wymaga:

  • utrzymania szerokiej kadry zawodników, gdyż ważną formą treningu i doskonalenia umiejętności sportowych są walki ( w różnych wariantach);
  • utrzymania szerokiej kadry szkoleniowej, gdyż szczególną formą treningu w szermierce są lekcje indywidualne;
  • wysokiej aktywności startowej, aby mieć stały kontakt z najwyższym poziomem światowym oraz skutecznie rywalizować w kwalifikacjach olimpijskich, które są zależne wyłącznie od rankingu Międzynarodowej Federacji Szermierczej (FIE);

Wskazane wyżej czynniki w bezpośredni sposób wpływają na potrzeby organizacyjno- finansowe PZS w zakresie szkolenia. Zaspokojenie tych potrzeb jest konieczne, jeśli polscy szermierze mają dotrzymać kroku światowej konkurencji, która na wszystkich kontynentach agresywnie inwestuje i szuka możliwości rozwoju. Niestety zjawisko rosnącego w szybkim tempie światowego współzawodnictwa w szermierce, w dużej mierze finansowanego ze środków publicznych poszczególnych państw, zderzyło się z tendencję spadkową w finansowaniu sportu w Polsce. Sytuację dodatkowo utrudniły decyzje Międzynarodowej Federacji Szermierczej, która realizując politykę geograficznej popularyzacji dyscypliny, obecnie organizuje zawody Pucharu Świata na różnych kontynentach, co znacząco podniosło koszty logistyczne reprezentacji Polski.

Pomimo tych trudności Zarząd PZS podtrzymuje ambitne prognozy co do rozwoju polskiej szermierki i wyników sportowych, swoje prognozy opierając na kilku ważnych czynnikach, w tym:

  1. Zdolności i osobowości polskiej szermierczej młodzieży;
  2. Światowym poziomie warsztatu szkoleniowego wielu polskich fechmistrzów i trenerów;
  3. Społecznej sympatii dla szermierki i zaangażowaniu władz samorządowych.

„Kapitałem” polskiej szermierki jest ponadto żywy kontakt ze światową czołówką w zakresie wymiany posiadanej wiedzy nt. stosowanych rozwiązań i podejmowanych kierunków działalności przez czołowe federacje na całym świecie. Symptomatyczny jest fakt, że polscy trenerzy, absolwenci polskich uczelni, którzy rozwijali się zawodniczo w polskich klubach, w obecnym cyklu olimpijskim nierzadko pełnią rolę liderów przygotowań olimpijskich do IO 2016 zagranicznych reprezentacji.

PZS posiada więc merytoryczną wiedzę co do skali oraz obszarów, w jakich należy zwiększyć nakłady finansowe, aby polscy szermierze mogli skutecznie rywalizować z czołówką światową. Konieczność zwiększenia nakładów na szkolenie oraz zwiększanie liczby osób uprawiających szermierkę w Polsce wydaje się być niezaprzeczalna. W związku z tym od dłuższego czasu działania PZS idą równolegle w dwóch kierunkach:

  1. maksymalizacji skuteczności wykorzystania posiadanego budżetu;
  2. poszukiwania nowych źródeł finansowania celów statutowych PZS.

Cennym zjawiskiem jest wyraźnie zauważalna integracja środowiska szermierczego wokół celów sportowych reprezentacji. O ile kiedyś dawało się dostrzec tzw. klubowe partykularyzmy i niezdrowe ambicje małych środowisk, o tyle obecnie wszyscy zainteresowani łączą wysiłki wokół podniesienia poziomu sportowego reprezentacji seniorów i zwłaszcza juniorów. Wiąże się to także z nowymi obowiązkami menadżerskimi nałożonymi na trenerów szkolenia olimpijskiego, do których należy „pionowe” monitorowanie szkolenia (we wszystkich kategoriach wiekowych) oraz synergia potencjału szkoleniowego i organizacyjnego klubów, okręgów (dawna kadra wojewódzka) i wszystkich kadr narodowych PZS. Obserwuje się też pozytywne zjawisko rosnącej akceptacji dla funkcji dyrektora sportowego, która to funkcja ma stosunkowo krótką historię w strukturach organizacyjnych PZS.

Zbliżające się Igrzyska Olimpijskie w Tokio 2020 z konieczności wyznaczają perspektywę najbliższych działań i potęgują mobilizację całego szermierczego środowiska w celu jak najskuteczniejszych kwalifikacji olimpijskich oraz następnie jak najlepszego występu pod

względem sportowym. Jednocześnie mając świadomość, iż szkolenie sportowe jest wieloletnim procesem wymagającym ciągłości przemyślanych działań, Zarząd PZS nie traci z pola widzenia obszarów stanowiących fundament pod ewentualne przyszłe sukcesy w dalszej perspektywie czasowej.

Definiowanie programów strategicznych

– Szkolenie i rozwój trenerów w Polsce

  1. Wzmocnienie i profesjonalizacja PZS w zakresie szkolenia, wokół którego ogniskują się wszystkie wysiłki PZS. Nadzór systemowy pionu szkolenia.
  2. Cykl wszechstronnych szkoleń dla „terenu” (warsztat trenerski, sędziowanie, nauka, praktyka).
  3. Praca nad osobistym rozwojem trenera: kultura, motywacja, wychowawca, lider, wzór.
  4. Wypracowanie specyficznych zasad kwalifikacji zawodowej dla trenerów w ramach Polskiej Ramy Kwalifikacji dla Sportu w ścisłej współpracy z Instytutem Sportu.

– Program wsparcia małych i średnich klubów

  1. Powołanie zespołu roboczego ds. klubów;
  2. „Pogotowie klubowe” w biurze PZS;
  3. Program motywacyjny dla trenerów: nagrody za medale, opłaty za zmiany barw klubowych;
  4. Lobbing PZS w samorządach.

– Zmiana kultury organizacyjnej (wartości, postawy, praktyki)

  1. Stworzenie przez Zarząd „Kodeksu Dobrych Praktyk” oraz nadzór nad jego stosowaniem;
  2. Wykorzystanie już istniejących mechanizmów:
    • egzekwowanie wysokich wymagań Komisji Konkursowej PZS,
    • raporty Komisji Technicznej po zawodach,
    • skuteczność działania wszystkich Komisji przy Zarządzie.

– Program wspomagania utalentowanych zawodników w Polsce

    1. Praca nad edukacją trenerów kadry olimpijskiej,
    2. Profesjonalizacja organizacji i procesu szkolenia: zredefiniowanie roli trenera – upowszechnienie takich obszarów, jak praca ogólnorozwojowa, nauka, monitoring, itd.
    3. Możliwość „skoszarowania” najlepszych zawodników, celem lepszego wykorzystania środków oraz możliwości spójnego treningu i sparringu.
    4. Lepiej opracowana (osobna) „ścieżka” dla talentów,
    5. Określenie standardu kadry seniorów (odpowiednia liczebność – min. 8osób + poziom zabezpieczenia potrzeb: zawody, treningi, sprzęt).

 

Zakładane rezultaty wprowadzenia zmian programowych

– Szkolenie i rozwój trenerów w Polsce

  1. Kompetentni, wyedukowani szkoleniowcy w Polsce,
  2. Efektywniejszy trening,
  3. Intensyfikacja pracy w klubach.

– Program wsparcia małych i średnich klubów

  1. Powstanie silniejszych klubów w Polsce,
  2. Większa konkurencja w kraju na zawodach krajowych,
  3. Podniesienie poziomu sportowego,
  4. Większe możliwości pozyskania środków z samorządu terytorialnego.

– Zmiana kultury organizacyjnej PZS (wartości-postawy-praktyki)

  1. Zbudowanie zaufania na linii PZS – Kluby, trenerzy kadry – trenerzy klubowi,
  2. Intensyfikacja szkolenia w klubach,
  3. Realizacja hasła „Wszyscy pracujemy na jeden, wspólny sukces”,
  4. Zrozumienie wszystkich działań PZS przez członków Związku i otoczenie,
  5. Transparentność, przejrzystość działania, dążenie do doskonałości,
  6. Praca zespołowa,
  7. Ograniczenie konfliktów,
  8. Wysłuchanie potrzeb środowiska.

– Program wspomagania utalentowanych zawodników w Polsce

    1. Wyszukiwanie uzdolnionych, młodych adeptów szermierki,
    2. Projektowanie indywidualnej ścieżki kariery (od szkoły podstawowej do uzyskaniawyższego wykształcenia),
    3. Umożliwienie pozostania utalentowanego zawodnika w szermierce do kategorii wiekowej seniora – stworzenie perspektyw: brak poczucia porzucenia, braku zainteresowania, przy jednoczesnym motywowaniu – dajemy coś więcej niż tylko sport,
    4. Płynny nabór utalentowanych zawodników do reprezentacji = ciągłość w zdobywaniu medali na arenach międzynarodowych.

Korzyści jakie niosą ze sobą zrealizowane programy

– Szkolenie i rozwój trenerów w Polsce

  1. Większa motywacja młodych instruktorów/trenerów szermierki do wybrania ścieżki trenerskiej jako właściwej drogi rozwoju zawodowego, z racji dbałości PZS o ich dalszy rozwój i zdobywanie szlifów zawodowych.
  2. Większa konkurencja wśród trenerów w Polsce o pracę w najlepszych klubach i w kadrze narodowej.

– Program wsparcia małych i średnich klubów

  1. Lepsze wyniki zawodników na arenach międzynarodowych,
  2. Wyższe dotacje z Ministerstwa Sportu i Turystyki,
  3. Pozyskanie sponsorów = możliwość dywersyfikacji przychodów.

– Zmiana kultury organizacyjnej pzs (wartości-postawy-praktyki)

  1. Dążenie do osiągnięcia wspólnego celu (wspólna praca zespołowa),
  2. Wyeliminowanie nieetycznego zachowania wśród trenerów, sędziów, zawodników, działaczy,
  3. Przyjazna organizacja (stworzenie pozytywnego wizerunku PZS),
  4. Stworzenie mody na szermierkę,
  5. Wyeliminowanie działań sprzyjających korupcji.

– Program wspomagania utalentowanych zawodników w polsce

        1. Zwiększenie konkurencji zawodniczej,
        2. Zwiększenie atrakcyjności klubu, w którym został zidentyfikowany „talent”,
        3. Motywacja dla trenerów w szukaniu uzdolnionych młodych zawodników.

Podsumowanie

Na zakończenie opracowania, w którym oprócz zdefiniowania celów i sprecyzowania niezbędnych działań, znajdują się także analizy opisowe i dane statystyczne, należy przypomnieć podstawowy punkt widzenia na teraźniejszość oraz przyszłość polskiej szermierki. Dla Polskiego Związku Szermierczego podstawowym priorytetem w

podejmowanych działaniach jest powrót polskiej szermierki wyczynowej do światowej czołówki, i to w każdej konkurencji (broni). Taki właśnie podstawowy cel stawia sobie Strategia, który powinien być realizowany przez Zarząd PZS, inne organy statutowe oraz członków Związku.

Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na charakterystyczne dla sportów walki wyzwania, jakie stoją przed organizacją szkolenia sportowego. W odróżnieniu od wielu dyscyplin indywidualnych, utrzymanie wysokiego poziomu sportowego w szermierce jako sporcie walki wymaga:

  • utrzymania szerokiej kadry zawodników, gdyż ważną formą treningu i doskonalenia umiejętności sportowych są walki ( w różnych wariantach);
  • utrzymania szerokiej kadry szkoleniowej, gdyż szczególną formą treningu w szermierce są lekcje indywidualne;
  • wysokiej aktywności startowej, aby mieć stały kontakt z najwyższym poziomem światowym oraz skutecznie rywalizować w kwalifikacjach olimpijskich, które są zależne wyłącznie od rankingu Międzynarodowej Federacji Szermierczej (FIE);

Wskazane wyżej czynniki w bezpośredni sposób wpływają na potrzeby organizacyjno- finansowe PZS w zakresie szkolenia. Zaspokojenie tych potrzeb jest konieczne, jeśli polscy szermierze mają dotrzymać kroku światowej konkurencji, która na wszystkich kontynentach agresywnie inwestuje i szuka możliwości rozwoju. Niestety zjawisko rosnącego w szybkim tempie światowego współzawodnictwa w szermierce, w dużej mierze finansowanego ze środków publicznych poszczególnych państw, zderzyło się z tendencję spadkową w finansowaniu sportu w Polsce. Sytuację dodatkowo utrudniły decyzje Międzynarodowej Federacji Szermierczej, która realizując politykę geograficznej popularyzacji dyscypliny, obecnie organizuje zawody Pucharu Świata na różnych kontynentach, co znacząco podniosło koszty logistyczne reprezentacji Polski.

Pomimo tych trudności Zarząd PZS podtrzymuje ambitne prognozy co do rozwoju polskiej szermierki i wyników sportowych, swoje prognozy opierając na kilku ważnych czynnikach, w tym:

  1. Zdolności i osobowości polskiej szermierczej młodzieży;
  2. Światowym poziomie warsztatu szkoleniowego wielu polskich fechmistrzów i trenerów;
  3. Społecznej sympatii dla szermierki i zaangażowaniu władz samorządowych.„Kapitałem” polskiej szermierki jest ponadto żywy kontakt ze światową czołówką w zakresie wymiany posiadanej wiedzy nt. stosowanych rozwiązań i podejmowanych kierunków działalności przez czołowe federacje na całym świecie. Symptomatyczny jest fakt, że polscy trenerzy, absolwenci polskich uczelni, którzy rozwijali się zawodniczo w polskich klubach, w obecnym cyklu olimpijskim nierzadko pełnią rolę liderów przygotowań olimpijskich do IO 2016 zagranicznych reprezentacji. PZS posiada więc merytoryczną wiedzę co do skali oraz obszarów, w jakich należy zwiększyć nakłady finansowe, aby polscy szermierze mogli skutecznie rywalizować z czołówką światową. Konieczność zwiększenia nakładów na szkolenie oraz zwiększanie liczby osób uprawiających szermierkę w Polsce wydaje się być niezaprzeczalna. W związku z tym od dłuższego czasu działania PZS idą równolegle w dwóch kierunkach:
    1. maksymalizacji skuteczności wykorzystania posiadanego budżetu;
    2. poszukiwania nowych źródeł finansowania celów statutowych PZS.

Cennym zjawiskiem jest wyraźnie zauważalna integracja środowiska szermierczego wokół celów sportowych reprezentacji. O ile kiedyś dawało się dostrzec tzw. klubowe partykularyzmy i niezdrowe ambicje małych środowisk, o tyle obecnie wszyscy zainteresowani łączą wysiłki wokół podniesienia poziomu sportowego reprezentacji seniorów i zwłaszcza juniorów. Wiąże się to także z nowymi obowiązkami menadżerskimi nałożonymi na trenerów szkolenia olimpijskiego, do których należy „pionowe” monitorowanie szkolenia (we wszystkich kategoriach wiekowych) oraz synergia potencjału szkoleniowego i organizacyjnego klubów, okręgów (dawna kadra wojewódzka) i wszystkich kadr narodowych PZS. Obserwuje się też pozytywne zjawisko rosnącej akceptacji dla funkcji dyrektora sportowego, która to funkcja ma stosunkowo krótką historię w strukturach organizacyjnych PZS.

Zbliżające się Igrzyska Olimpijskie w Tokio 2020 z konieczności wyznaczają perspektywę najbliższych działań i potęgują mobilizację całego szermierczego środowiska w celu jak najskuteczniejszych kwalifikacji olimpijskich oraz następnie jak najlepszego występu pod względem sportowym. Jednocześnie mając świadomość, iż szkolenie sportowe jest wieloletnim procesem wymagającym ciągłości przemyślanych działań, Zarząd PZS nie traci z pola widzenia obszarów stanowiących fundament pod ewentualne przyszłe sukcesy w dalszej perspektywie czasowej.

Do obszarów tych należą zwłaszcza:

  • upowszechnianie i popularyzacja sportu szermierczego;
  • poprawa warunków organizacyjnych, w jakich pracują kluby sportowe;
  • podniesienie poziomu warsztatu i przygotowania kadry szkoleniowej w kraju;
  • wzrost skuteczności w działalności marketingowej;
  • wzmocnienie aspektu wychowawczego uprawiania szermierki.

Rolą organów Polskiego Związku Szermierczego w najbliższych latach jest podjęcie wszechstronnych działań na wszystkich możliwych polach po to, aby zarysowane w niniejszym opracowaniu cele oraz kierunki zmian zostały osiągnięte.

Głównym celem całego opracowania jest chęć wprowadzenia zmian w polskiej szermierce gwarantujące rozwój szermierki, który przez popularyzację i upowszechnianie będzie miało odzwierciedlenie w wynikach naszej reprezentacji na arenach międzynarodowych w przyszłości.

    Sponsor Strategiczny oraz Partnerzy

    Sponsor Strategiczny

    Partner Główny

    Należymy do struktur

    Partnerzy